آشنایی با مکتب تائو «تائوئیسم»

تائو
0

بازدیدها: 71

پیروان این فلسفه برای تحولات جهان قانونی ثابت مانند بستر رودخانه قائل بودند. آنها می‌گفتند تائو آغاز و انجام ندارد و پس از پدید آمدن جهان مادی تائو نیز برای ایجاد تناسب در آن جریان یافته است.

مکتب تائو / دائو (Taoism) به لائوتسه حکیم (متوفی ۵۱۷ ق.م) منسوب است.

در اینکه آیا وی وجود خارجی داشته است یا صرفاً یک شخص افسانه ای ست، میان دانشمندان اختلاف نظر وجود دارد.

به گونه‌ای که از سنت به دست می آید وی در سال ۶۰۴ ق.م در چین به دنیا آمد و مدتی در دربار پادشاه سمت بایگان داشت.

وی پس از چندی شغل خود را رها کرد و برای پرداختن به صفای روح از همه امور حتی کسب علم دست کشید و در خانه خود ماند. مردم درباره او کنجکاو شدند و برای آگاهی از اندیشه های وی به دیدار او شتافتند.

گفته می‌شود کنفوسیوس نیز به دیدار وی رفت. او از مراجعات مردم خسته شد و بدین جهت از سرزمین خود مهاجرت کرد. یکی از دروازه‌بانان شهر را در حال عزیمت دید و خواهش کرد که به وی چیزی بیاموزد.

لائوتسه در کناری ایستاد و رساله‌ای را به او املا کرد که تا کنون باقی است. نام آن تائوته چینگ یعنی رساله تائو و خاصیت آن، است.

این رساله شامل سخنان کوتاهی است که معنی بعضی از آن ها روشن نیست. رساله را به دروازه‌بان داد و از آنجا عبور کرد و دیگر خبری از او بازنیامد برخی گفته اند وی در سال ۵۱۷ ق.م درگذشت.

کسانی که لائوتسه را شخصاً از سال‌ها می‌دانند می‌گویند فلسفه منسوب به وی از زمان کنفسیوس قدیمی‌تر است و رساله یادشده نیز قبلا وجود داشته است.

لائوتسه و فلسفه تائوته چینگ

رساله منسوب به لائوتسه محصول اندیشه یک تن نیست. بلکه در طول قرون حک و اصلاحاتی در آن صورت گرفته است. اما بیشتر محتویات آن از قرن چهارم قبل از میلاد است.

از دیدگاه فیلسوفان قدیم چین، هرگونه فعل و انفعالات جهان تحت تاثیر نظامی است که تائو نامیده می‌شود. تائو در زبان چینی به معنای راه است و در اصل به بستر رودخانه اطلاق می شده است.

پیروان این فلسفه برای تحولات جهان قانونی ثابت مانند بستر رودخانه قائل بودند. آنها می‌گفتند تائو آغاز و انجام ندارد و پس از پدید آمدن جهان مادی تائو نیز برای ایجاد تناسب در آن جریان یافته است.
از این‌رو واژه تائو به کاسموس (cosmos) یونانی که به معنای تناسب است نزدیک می شود. یونانیان جهان را کاسموس می نامیدند.

در رساله تائوته چینگ آمده است که هرگاه اشیا در بستر طبیعی خود سیر کنند با کمال تناسب حرکت خواهند کرد. زیرا این حرکت با تائو هماهنگ است. ولی هرگاه چیزی از بستر طبیعی منحرف شود تناسب خود را از دست می‌دهد. هدف نهایی انسان باید آن باشد که خود را با تائو هماهنگ کند.

چوانگ تسه پس از لائوتسه معروفترین فیلسوف تائوئیسم است. گفته می‌شود وی در قرن چهارم قبل از میلاد تعالیم استاد فرضی خود، لائوتسه را نشر داده است. به این حکیم ۳۳ مقاله نسبت داده اند که بسیاری از آنها قطعاً از او است.

معبد لائوتسه چین

وی تحولات جهان را به شکل دورانی ترسیم می‌کرد و معتقد بود که از اضداد بر یکدیگر تأثیر می گذارند و از میان می روند. او معتقد به نیست خیر و شر بود و برای بیان اندیشه‌های خود از تمثیل های بسیاری استفاده می‌کرد.

برای نخستین بار در سال ۱۶۵ م. یکی از پادشاهان چین معبدی به نام لائوتسه بنا کرد و هدایایی تقدیم داشت. ولی تائوئیسم پیشرفت چندانی نکرد تا آنکه در قرن هفتم میلادی این آیین در چین رسمیت یافت.

در آن زمان آیین بودا و مکتب کنفسیوس در چین پیشرفت کرده بودند. افرادی به این عنوان که آیین بودا از کشور هندوستان به چین سرایت کرده و یک آیین بومی نیست به ترویج تائوئیسم پرداختند.

آنها آداب و رسومی را بنا نهادند و برای چیزهای مختلف خدایانی را مطرح کردند. با این حال این آیین در چین پیروان اندکی داشت و کم کم از صحنه بیرون شد.

با آنکه دولت کمونیستی چین با افکار مذهبی شدید مبارزه می‌کند هنوز هم افرادی به جنبه‌های جادویی این آیین علاقه دارند.

انتهای پیام

منبع: