بازدیدها: 21
ماجرای آشوب های پیروان باب
تا زمانی که علی محمد باب (مؤسس فرقه بابیه) زنده بود، طرفدارانش با حمایت بیگانگان، آشوب هایی در سراسر کشور به راه می انداختند. این فتنه ها پس از مرگ وی نیز ادامه داشت. دولتمردان این وضعیت را تحمل نکردند. و به مقابله با این آشوب ها برخاستند.
ماجرای بدشت
از جمله آشوب های پیروان باب، واقعه بدشت می باشد.
- در سال 1264 ق واقعه بدشت به بهانه آزاد کردن علی محمد باب از قلعه ماکو (محل زندانی شدن باب) اتفاق افتاد.
- دلیل اصلی و مهم ترین نکته درباره آن، توطئه بعضی از یاران باب، برای اعلام، منسوخ شدن احکام اسلام بود.
- این واقعه، مهم ترین دیدگاه ها و اهداف یاران باب را نشان می داد.
- شخصیت های اصلی هدایت کننده ماجرای بدشت، حسین علی نوری (ملقب به بهاء الله-رئیس فرقه بهائیت)، ملا محمد علی بارفروشی و زرین تاج قزوینی، بودند. (پیروان باب)
در این واقعه، زرین تاج بدون حجاب و با آرایش و زینت وارد مجلس شد. وی اعلام کرد که امروز روز از بین رفتن احکام دین اسلام است. از جمله کارهای انجام شده در بدشت، کشف حجاب زرین تاج، اعلام نسخ اسلام، دادن القاب و عنوان به حضار، عربده کشی مستانه رهبران گروه را می توان نام برد.
سرانجام ماجرا
وقتی اعضای فرقه به روستای نیالا رسیدند، مردم با دیدن وضعیت زرین تاج و نشستن در یک کجاوه با مردان، و درحال خواندن اشعار با صدای بلند، عصبانی شدند. و به آنها حمله کردند و باعث پراکنده شدن و فرار ایشان شدند.
این ماجرا باعث شد که بعضی از پیروان فرقه، از بابیه روی گردان شوند. و البته گروهی نیز به فرقه پیوستند. این واقعه همچنین در نوع برخورد حکومت با بابیان نیز اثر داشت.
فتنه مازندران (قلعه شیخ طبرسی)
فتنه مازندران، از آشوب های پیروان باب بود.
- این آشوب در سال 1264 ق صورت گرفت.
- فرماندهی این شورش به عهده ملا حسین بشرویه ای و ملا محمد بارفروشی -از یاران اصلی باب- بود.
- از حوادث تأسف بار این ماجرا، حمله یاران باب به مردم عادی اطراف قلعه بود.
حاج میرزا جانی کاشی، از مورخان بابی در کتاب خود دراین باره آورده است: « جمعی رفتند و در شب، یورش برده، ده را گرفتند و یک صد و سی نفر را به قتل رسانیدند. تتمه فرار نموده، ده را حضرات اصحاب حق، خراب نموده و آذوقه ایشان را جمیعا به قلعه بردند.»1
سرانجام شورش
بین یاران باب و نیروهای دولتی جنگ شد. سرانجام این فتنه در سال 1265ق، با پیروزی قوای دولت به پایان رسید. سران فتنه بازداشت و کشته شدند.
فتنه زنجان
در سال 1266ق شورشی به سرکردگی ملا محمدعلی زنجانی، ملقب به حجت اتفاق افتاد.
- ملا محمدعلی زنجانی ادعای اجتهاد داشت. وی به علت فتواهای عجیب خود، باعث نفرت و انکار علمای زنجان شده بود.
- بهائیان و بابیان ، او را به عنوان یکی از مجتهدان شیعه معرفی کرده اند. اما با توجه به نوشته نبیل زرندی درباره حجت زنجانی، مشخص می شود که او اساسا اعتقادی به امام زمان نداشته است. وی در مجلس محاکمه اش، می گوید: عترت که یکی از دو ثقل است، از بین رفته و در میان نیست.2
- بررسی حالات حجت نشان می دهد که او اعتقادی به ادعاهای باب نداشته است. وی تنها از این همراهی، به دنبال مقاصد خود بوده است. وی هنگام شورش در قلعه طبرسی، به افراد حاضر در قلعه نپیوست. و طبق نوشته مورخان بهائی، فقط اظهار تأسف کرد. وی برای حفظ جان خود به زنجان گریخت. درصورتی که اگر می توانست از تهران خارج شود، طبق دستور باب، باید به یاری اصحاب قلعه می رفت.3
سرانجام آشوب
به هرحال، منازعات حجت زنجانی با حاکم و عالمان زنجان، به کشتاری وحشتناک تبدیل شد. در نهایت بابیان شکست سنگین خوردند. حجت زنجانی نیز کشته شد. قبل از پایان این شورش، علی محمد باب در تبریز به دار آویخته شده بود.
نکته مهم دیگر درباره این آشوب، حمایتهای منابع نامعلوم از حجت زنجانی است.
نبیل زرندی می نویسد: « مطلب دیگری که باعث تعجب بود، این بود که از راه غیر معمولی، پیوسته زاد و توشه به اصحاب می رسید.»4
امان الله شفا، از مبلغان بهائیت، در این باره می نویسد: « شما خود می توانید فکر کنید که در این موقع که بابیت تقریبا در سایر نقاط به کمال ضعف رسیده بود……این توپ و تفنگها و این اسب و شمشیر و زره ها و این زاد و توشه ها از کجا به زنجان می رسید…» این مطلب، نظریه کسانی که معتقدند روسها به بابیان کمک می کردند را تقویت می کند.5
واقعه نیریز
از دیگر آشوب های پیروان باب، واقعه نیریز است.
- این واقعه به رهبری سید یحیی دارابی اتفاق افتاد.
- قره العین (از پیروان باب) سید یحیی را به این کار تشوق کرد.
- جنگی که بین پیروان باب و دولت اتفاق افتاد. و حداقل 500 الی 600 نفر بابی کشته شدند.
ترور ناصرالدین شاه
یکی از با اهمیت ترین وقایع بابیت و بهائیت ترور نافرجام ناصر الدین شاه بود. این امر یکی از مهم ترین آشوب های پیروان باب بود.
- پس از مرگ باب، گروهی از بابیان تصمیم به کشتن ناصرالدین شاه و امیر کبیر گرفتند.
- رهبری این ترور به عهده شیخ علی ترشیزی بود.
- ناکارآمدی نقشه ترور، باعث شد 38 نفر از بابیان دستگیر شوند.
- این حادثه باعث به راه افتادن موجی از بابی کشی در کشور شد.
امان الله شفا(مبلغ سابق بهائی) معتقد است که ترور شاه به دستور شخص بهاء الله، بوده است. زیرا پس از نافرجامی نقشه، وی مضطرب شده و به سفارت روس پناهنده شد.6
کاملا مشخص است که کشورهای بیگانه در این توطئه نقش داشته اند. و به دنبال منافع دولتهای خود بوده اند.
(برگرفته از کتاب در جستجوی حقیقت- علیرضا روزبهانی بروجردی)
_________________________________________
- حاجی میرزاجانی کاشانی، نقطه الکاف، ص162
- تلخیص تاریخ، ص509
- همان، ص408
- همان، ص528
- امان الله شفا، نامه ای از سن پالو، ص243-244
- همان، ص 316
