بازدیدها: 6

 

آموزه تثلیث در عهد جدید

 

در بخش ابتدایی این پژوهش ذکر شد که اعتقاد به الوهیت سه اقنوم (1)، محور و ستون دین مسیحیت است. از این رو باید دید که آموزه تثلیث در عهد جدید در چه جایگاهی قرار دارد و آیا دلیلی بر اثبات چنین باوری در این کتاب یافت می شود؟ در بخش قبل، برخی از آیات مورد استناد مسیحیان برای اثبات تثلیث از کتاب مقدس، مورد بررسی قرار گرفت و در این بخش به ادامه بررسی آیات خواهیم پرداخت.

 

 

• کلمه، خدا بود

پنجمین و یکی از مهم ترین استدلال های مسیحیان بر الوهیت عیسی مسیح، این آیه از انجیل یوحنا می باشد:

“در ابتدا کلمه بود و کلمه پیش خدا بود و کلمه، خدا بود.” (یوحنا 1: 1)

 

“لوگوس” معادل واژه “کلمه” در زبان یونانی است. تثلیث گرایان بر این عقیده اند که معنای این آیه چنین است:

«کلمه به صورت عیسی مسیح بر زمین آمد و خود، خدای قادر مطلق بود».

 

اسپرول، الهیدان مسیحی در این رابطه می نویسد:

“در این آیه، لوگوس هم از خدا متمایز شده و هم با او یکی انگاشته شده است. این جمع اضداد، تأثیر بسیاری بر شکل گیری آموزه تثلیث داشت … .” (2)

 

اما اشکال این استدلال چیست؟

 

پاسخ:

اولاً در این آیه به وضوح بیان می شود که “کلمه پیش خدا بود”.

اگر شخصی نزد شخص دیگری است، بدین معناست که این دو با هم یکی نیستند بلکه دو شخص متفاوت هستند.

 

ثانیاً در این آیه، معادل واژه خدا در زبان یونانی یعنی «تئوس»، دو بار ذکر می شود. بار اول، واژه تئوس به دنبال حرف تعریف یونانی Tov «تون» می آید و از این رو به هویتی خاص و معرفه اشاره می کند. به عبارت دیگر، اولین واژه تئوس در این آیه، خدای قادر مطلق را معرفی می کند.

این در حالی است که دومین واژه تئوس که در رابطه با مسیح بکار می رود، هیچ گونه حرف تعریفی ندارد. از این رو می تواند به صورت نکره معنا شود. به بیان روشن تر، دومین تئوس در این آیه به خدایی ناشناخته اشاره دارد و نه خدای قادر مطلق که برای همگان آشنا و معرفه است.

بر این اساس، این آیه به دنبال این است که بگوید:

«کلمه الهی شبیه خداست، نه این که خود خداست».

 

توجه به این نکته ضروری است که با توجه به قرائن و شواهد موجود در دیگر آیات انجیل، چنین برداشتی منطقی به نظر می رسد.

به عنوان مثال، هنگامی که یهودیان سنگ برداشتند تا عیسی (ع) را سنگسار کنند، حضرت، از ایشان پرسید، چرا می خواهید مرا سنگسار کنید؟ آن ها گفتند، چرا که تو انسانی ولی خود را خدا می خوانی. عیسی (ع) نیز در دفاع از خود به این نکته اشاره کرد که:

“آیا در تورات شما نوشته نشده است که من گفتم شما خدایان هستید؟ پس اگر آنانی را که کلام خدا بدیشان نازل شد، خدایان خواند و ممکن نیست که کتاب، محو گردد، آیا کسی را که پدر، تقدیس کرده، به جهان فرستاد، بدو می گویید کفر می گویی، از آن سبب که گفتم  پسر خدا هستم؟” (یوحنا 10: 34-36)

 

در حقیقت، عیسی مسیح (ع) به روشنی به معنای خدایی خود اشاره نموده و در هیچ کجای اناجیل، عبارتی دال بر تأیید خدایی خویش به معنای خدای واحد و قادر مطلق بیان نمی کند.

 

• معجزات مسیح

شاید بتوان گفت، برجسته ترین معجزه حضرت عیسی (ع) که تثلیث گرایان را بر آن داشته تا بر آن اساس، ادعا کنند، آموزه تثلیث در عهد جدید قابل اثبات است، زنده کردن مردگان بدست مسیح می باشد.

 

 

 

نورمن گایسلر می نویسد:

“عیسی مسیح با گفتن «همچنان که پدر، مردگان را بر می خیزاند و زنده می کند، همچنین پسر نیز هر که را می خواهد، زنده می کند» (3)، تمام شک و تردیدها را در مورد خود برطرف می کند. اما عهد قدیم به روشنی تعلیم می دهد که تنها خدا می تواند زندگی ببخشد (4)”. (گلیسلر، نورمن، پاسخ به اتهام، ص 201)

 

گایسلر در استدلال خویش به این آیه از اول سموئیل اشاره دارد که می گوید:

“خداوند می میراند و زنده می کند … .” (اول سموئیل 2: 6)

 

توجه به این نکته ضروری است که مسیح در رابطه با تمامی معجزاتی که انجام می دهد به این امر اذعان می کند که از خود هیچ قدرتی ندارد.

از این رو می گوید:

“به راستی، به راستی به شما می گویم که پسر، هیچ کاری را نمی تواند از پیش خودش انجام دهد، بلکه می بیند هر چه که پدر کرد، او هم همان کار را می کند”. (یوحنا 5: 19)

 

افزون بر این، عهد قدیم از انبیایی از جمله ایلیا، حزقیال و الیشع سخن می گوید که سال ها پیش از مسیح (ع) به مردگان، حیاتی دوباره می بخشیدند.

به عنوان مثال، ایلیای نبی مهمان پیرزنی شد. در این هنگام، تنها فرزند پیرزن از دنیا می رود. عهد قدیم ماجرا را چنین نقل می کند:

“ایلیا نزد خداوند استغاثه نموده گفت: «ای یهوه، خدای من، آیا به بیوه زنی نیز که من نزد او مأوا گزیده ام لا رساندی و پسر او را کشتی؟»… گفت: «ای یهوه خدای من، مسئلت این که جان این پسر به وی برگردد». و خداوند آواز ایلیا را اجابت نمود و جان پسر به وی برگشت که زنده شد”. (اول پادشاهان  17: 20-23)

 

کلام آخر

مطالعه پیرامون وجود آموزه تثلیث در عهد جدید نشان می دهد که نه تنها چنین باوری در کتاب مقدس وجود ندارد، بلکه آن چه یافت می شود نیز به وضوح در تعارض با این عقیده است. اگر در اناجیل از اتحاد مسیح با خدا سخن به میان آمده، اگر عیسی (ع) فرزند خدا نام گرفته، اگر ایشان، خدا خطاب شده و در نهایت اگر مردگان را زنده می کرد، تمامی این ها در کتاب مقدس در ارتباط با افرادی دیگر نیز بیان می شود. از این رو به هر طریق که به آیات عهد جدید نظاره می شود، چیزی جز وحدانیت خدا وجود نداشته و دلیلی برای اثبات انگاره وجود سه اقنوم یافت نمی گردد.

 

موضوعات مرتبط:

آخرالزمان در مسیحیت (بخش دوم)

 

پی نوشت ها:

1) اقنوم: نصاری گویند اقنوم، عبارت از ظهور باری تعالی است و اب، ابن و روح القدس، اشاره بدوست. (لغت نامه دهخدا)

2) R. C. Sproul

3) یوحنا 5: 21

4) اول سموئیل 2: 6

 

 

منابع:

برگرفته از کتاب “درسنامه مسیحیت”، نویسنده “محمد کاشانی”