آیا وهابیت در عربستان پایان یافته است؟

ریاض
0

بازدیدها: 2

پس از آنکه قوانین وهابیت برگرفته از عقاید شیخ محمد بن عبدالوهاب در تمامی امور و مسائل سرنوشت‌ساز عربستان سعودی فصل الخطاب به شمار می‌رفت، امروز این تفکر پس از ساقط کردن اختیارات نهاد دینی امر به معروف و نهی از منکر که در پی انتقادهای غرب صورت گرفت به طور کامل در حال کنار گذاشتن است.

«ترکی الحمد» همان نویسنده نزدیک به محمد بن سلمان ولیعهد عربستان است که از او چراغ سبز گرفته تا از طریق توییتر اظهاراتش را مطرح و پایان وهابیت را اعلام کند. جایی که معتقد است که ماموریت تاریخی وهابیت به پایان رسیده است.

موضوع قابل توجه این است که ترکی الحمد، وهابیت را در توییت های جنجالی اش به پیوریتانیسم (جنبش پاکسازی مسیحی) تشبیه کرده است. تشبیهی که هدف از آن یادآوری آمریکا و انگلیس است که در مرحله تأسیس، همان ایدئولوژی را از دین اتخاذ کردند.

در حالی که بر اساس کتاب های تاریخی و همچنین کتاب های آموزشی در عربستان آغاز دولت اول آل سعود به واسطه تاییدیه وهابیت بود و به عنوان تعیین کننده مسیر درست نسل دوم و سوم آل سعود به شمار می‌رفت. اکنون اما کنار گذاشتن وهابیت واقع بینانه و ضروری به نظر می‌رسد و نویسنده اذعان می‌کند که کشورش برای توسعه به دین متوسل شده است. در حالی که امروز دولت چهارم آل سعود و بن سلمان دیگر برای توسعه به دین نیازی ندارد. بلکه نیازمند انعطاف پذیری و سرگرمی است. موضوعی که با انتقاد اسلامگرایان و بقایای سلفی‌ها و جریان بیداری در عربستان همراه شده است.

سلب هویت دینی را از عربستان

الحمد در توییت‌های جنجالی خود تلاش می کند هویت دینی را از کشورش سلب کند. اینکه به گفته فعالان با چراغ سبز رهبرش بن سلمان سخن می گوید به دنبال آن است که روی مدنیت دولت تاکید کند. او در توییتی چنین نوشته است: روز بنیانگذاری (آل سعود) در واقع همان روزی است که محمد بن سعود حکومت را در الدرعیه عهده‌دار شد. نه روز توافق تاریخی بین این شاهزاده و شیخ محمد بن عبدالوهاب و این موضوع تاییدی بر مدنیت دولت و نشانه‌های اولیه آن است. شیخ به عنوان یک یاری خواهنده به الدرعیه آمد و نه به عنوان یک حامی و بنیانگذار و این موضوع بسیاری از مسائل را پیرامون ماهیت دولت در عربستان حل میکند.

توییت های الحمد با جنجال فراوانی در عربستان همراه شده است. برخی به وی تاخته اند و هجمه وی به وهابیت و تشبیه آن به پوریتانیسم را به باد انتقاد گرفته اند. برخی نیز نسبت به دیدگاه‌هایش که به دنبال برچیدن هویت دینی سرزمین حرمین و مسخ آن با یک دولت مدنی است هشدار داده اند. این در حالی است که در سرتاسر تاریخ آن سلفی و وهابی بوده است.

آیا بن سلمان پیروز خواهد شد؟

گفتنی است، دولت عربستان سعودی در حال حاضر شاهد نوعی گذر منعطف چشمگیر و بی‌سابقه تحت رهبری محمد بن سلمان است. کسی که در آغاز ورود به حیات سیاسی گفته بود که هرگز اجازه نخواهد داد که سلفی‌ها و افراط گرایان سی سال زندگی اش را به یغما ببرند.

مهمترین سوالی که در محافل عربستان مطرح می‌شود این است که در نهایت چه کسی پیروز خواهد شد؟ شاهزاده بن سلمان یا روحانیونی که دیدگاه هایش را نمی‌پذیرند؟ به نظر می‌رسد پیروزی از آن شاهزاده جوان است. با این حال لغو سفرهای طولانی مدت در اجلاس گلاسکو و اخیراً در مراسم افتتاحیه بازی‌های زمستانی پکن سوالاتی را درباره دلایلی که مانع سفر طولانی او می‌شود مطرح می‌کند. اینکه آیا با خفقان مردمی و یا وجود کینه در داخل محافل خاندان حاکم ارتباطی وجود دارد؟ آیا آنطور که ترکی الحمد میگوید وهابیت واقعاً به پایان رسیده است؟ چرا هنوز هشتگ مخالفت با جشنواره هایی مانند جشنواره موسیقی ریاض، پایبندی به حجاب و مخالفت با میزبانی از هنرمندان مرد و زن در صدر قرار دارد؟ و سوالات دیگری که مطرح می‌شود.

انتهای پیام

منبع: شیعه نیوز