بازدیدها: 21
در دوره پهلوی، دولت به سمت تقویت بهائیان در ایران حرکت می کرد و بخش بزرگی از دولت در اختیار آنان بود. ایشان به سفارش اربابان شاه، دستشان در همه امور باز بود. با این حال مردم، خصوصاً متدینین به بعضی از تحرکات علیه بهائیت دست می زدند. در این مقاله به بررسی تقابل بین بهائیان و مردم متدیّن پرداخته خواهد شد.
شروع مبارزه علیه بهائیت
در دوره پهلوی، عمده ترین مخالفان بهائیت در بین مردم، روحانیت بودند. در ادامه به بعضی از اقدامات متدینین و خصوصا روحانیت اشاره می شود.
انجمن حجتیه و مقابله با بهائیت
از جمله حرکت های انجام شده توسط مردم در دوره پهلوی، تأسیس سازمانی با عنوان انجمن حجتیه به وسیله عده ای از مذهبیون بود. این سازمان در سال 1332ه.ش تأسیس شد. مؤسس این انجمن، شیخ محمود ذاکرزاده تولایی است که به شیخ محمود حلبی شهرت داشت. انگیزه تأسیس این انجمن در ابتدا، جذب دوست و همکار شیخ حلبی توسط فرقه بهائیت بود که باعث دغدغه مند شدن شیخ برای مبارزه با بهائیت شد. این انجمن در همه شهرهایی که بهائیان در آنها فعال بودند، شروع به فعالیت کرد.
عمده فعالیت های انجمن عبارت بود از:
- انجام فعالیت های فرهنگی در جهت پیشگیری از تبلیغ و ترویج بهائیت
- منزوی نمودن بهائیان در جامعه
- دعوت بهائیان به دین اسلام
نکته قابل توجه اینست که با وجود اینکه بسیاری از ارکان حکومت پهلوی به دست بهائیان بود، و نیروهای انجمن حجتیه برای مبارزه با بهائیت قدم بر می داشتند، ساواک به آنان اجازه فعالیت می داد! حتی طبق برخی اسناد همکاری هایی هم میان انجمن حجتیه و ساواک بر علیه قیام امام خمینی (قدس سره) انجام پذیرفته بود.(1) شاید دلیل همکاری و همراهی ساواک با انجمن، مخالفت اساس نامه انجمن حجتیه با فعالیت های سیاسی بود.
امام خمینی(قدس سره) به عنوان مرجع دینی و رهبر قیام علیه حکومت پهلوی، برداشت ناقص انجمنی ها را از اسلام مورد تأیید قرار نداد و تفکر جدایی دین از سیاست را خلاف معارف اسلامی دانست.
انجمن حجتیه فعالیت های خود را پس از انقلاب اسلامی نیز به صورت علنی ادامه داد تا سال 1362ه.ش که امام خمینی (قدس سره) در سخنرانی خود مبانی فکری این گروه از مذهبیون را رد نمود. از آن پس بود که انجمن حجتیه تشکیلات ظاهری خود را تعطیل و با پوشش های مختلف به فعالیت های خود ادامه دادند.
سازمان روحانیت و مقابله با بهائیت
در دوره پهلوی، سازمان روحانیت به طور علنی علیه بهائیت تحرکاتی داشت که مشهورترینِ این حرکت ها، مخالفت های مرحوم فلسفی (رحمة الله) و آیت الله بروجردی (رحمة الله) و امام خمینی (قدس سره) است.
1- آیت الله بروجردی (رحمةالله)
آیت الله بروجردی (رحمةالله) نیز از اصلی ترین مبارزین علیه بهائیت بودند. ایشان در مصاحبه ای که با روزنامه کیهان در مورد مسئله بهائیان داشتند، چنین گفتند:
- باید نظم و آرامش در کشور برقرار شود
- باید حظیره القدس را ویران نمود و ساختمان جدید در تصرف انجمن خیریه باشد
- کلیه بهائیان باید از ادارات دولتی و بنگاههای ملی هر چه زودتر طرد شوند
2- مرحوم فلسفی (رحمةالله)
بعد از نخست وزیری حسین علاء، دست بهائیان در امور کشور بازتر شد. به همین دلیل شکایات زیادی در این باره به آیت الله بروجردی (رحمةالله) رسید. ایشان نیز مرحوم فلسفی (رحمةالله) را مأمور مقابله با تبلیغات بهائیت نمودند.
سلسله سخنرانی هایی توسط آقای فلسفی (رحمةالله) و دیگر وعاظ علیه بهائیت انجام گرفت که منجر به آگاهی مردم شد. از جمله اثرات این آگاهی بخشی ها:
- مردم نسبت به انحرافات و جنایات فرقه بهائیت آگاهی پیدا کنند و از دولت بخواهند فضای کشور را برای فعالیت بهائیان محدود سازد.
- تعطیلی برخی مراکز تبلیغی بهائیان و تخریب حظیرة القدس تهران و منزل علی محمد باب در شیراز
به خاطر حوادث فوق، تعدادی از بهائیان از ایران رفتند و ایادی (دکتر مخصوص شاه) نیز به دستور شاه نه ماه به ایتالیا رفت.
3- امام خمینی (قدس سره)
حضرت امام خمینی (قدس سره) پس از فوت آیت الله بروجردی (رحمةالله) به صورت فعال وارد صحنه سیاست کشور شدند. ابتدا مشارکت فعالی در مخالفت با لایحه انجمن های ولایتی و ایالتی داشتند.
در ادامه، طی سخنرانی هایشان خطر جدی بهائیان را برای اسلام و کشور، به مردم و روحانیت گوشزد می کردند. ایشان به روحانیت تأکید می کردند که مردم را از خطر بهائیت آگاه کنند.
امام خمینی (قدس سره) در دیداری که با علما داشتند، می فرمایند:
«آقایان باید توجه فرمایند که بسیاری از پست های حسابی به دست این فرقه است که حقیقتاً عمال اسرائیل هستند. خطر اسرائیل برای اسلام و ایران بسیار نزدیک است… لازم است علمای اعلام و خطبای محترم، سایر طبقات را آگاه فرمایند که در موقعش بتوانیم جلوگیری کنیم..» (2)
نمونه دیگر از مخالفتهای امام خمینی (قدس سره) با بهائیت، در جریان سفر دو هزار نفر از بهائیان ایران به لندن، اتفاق افتاد. بهائیان با تخفیفات ویژه از طرف دولت برای شرکت در جلسه بهائیت که در لندن برگزار می شد، عازم شدند. امام اعتراض خود را در این جریان اعلام کردند:
«دو هزار نفر را با کمال احترام، با دادن […] پانصد دلار ارز به هر یک، پانصد دلار از مال این ملت مسلم، به بهائی داده اند، به هر یک هزار و دویست تومان تخفیف هواپیما؛ چه بکنند؟ بروند در جلسه ای که بر ضد اسلام در لندن تشکیل شده است، شرکت کنند.» (3)
از نظر امام خمینی (قدس سره)، بهائیت با سازمان خود در ایران به جاسوسی برای اسرائیل یعنی بزرگ ترین دشمن مسلمانان در منطقه، مشغول بود. و در اصل برای شکستن مذهب شیعه و روحانیت به وجود آمده بود.
مبارزه روحانیت و خصوصا امام خمینی (قدس سره) با بهائیت بعد از دوره پهلوی، تا سالهای بعد از انقلاب اسلامی ادامه داشت. در اینباره در مقالات بعدی مطالبی خواهد آمد.
پی نوشت:
- نهضت امام خمینی، سید حمید روحانی 3/188 و خاطرات آیت الله مهدوی کنی،198
- صحیفه نور، جلد اول، ص44
- همان، ص12
(برگرفته از کتاب بهائیت در ایران، دکتر سید سعید زاهد زاهدانی)
