بازدیدها: 7
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی یکی از آثار تربیتی قیام عاشورا را وفاداری اعضای خانواده نسبت به همدیگر دانست و گفت: این بعد در مددکاری اجتماعی مورد تأکید و بر سلامت انسان‌ها به شدت تأثیرگذار است.
سیدحسن موسوی‌چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی با اشاره به اینکه یکی از موضوعات بسیار مهم در سلامت روان انسان‌ها، موضوع تخلیه صحیح روانی است، گفت: یکی از مؤلفه‌هایی که می‌تواند در این حوزه تأثیرگذار باشد حضور در مراسم، مناسک و اماکن مذهبی است.
وی ادامه داد: این مسئله مختص به مسلمانان نیست بلکه پیروان سایر ادیان نیز برای نیایش به مراکز دینی خود می‌روند؛ حتماً دیده‌اید که ورزشکاران قبل از ورود به زمین و بعد از موفقیت نیز دعا می‌کنند؛ این کار یکی از راه‌های مدیریت صحیح حوزه سلامت روان است؛ در همین راستا حضور در مناسک، مراسم و آئین‌های دینی و مذهبی نیز مؤثر است.
موسوی‌چلک به ریشه دواندن عاشورا و عشق به امام حسین(ع) در ذهن و روح ما شیعیان حتی از زمانی که مادرانمان ما را باردار بود، اشاره کرد و گفت: علاقه به مراسم عاشورا از دوران جنینی و کودکی در ما به وجود آمده است و موضوع عاشورا در سبک زندگی ما به ویژه ما شیعیان جایگاه ویژه‌ای دارد و می‌تواند به بهبود حالمان و سلامت روان و سلامت معنوی ما کمک کند.
تغییر فضا و تأثیر آن در انتقال پیام عاشورا
این مددکار اجتماعی به اهمیت پیام‌های عاشورا نیز اشاره کرد و گفت: یکی از جنبه‌های مهم مراسم ماه محرم تفکر در خصوص پیام‌های قیام عاشوراست. البته طی این سال‌ها مراسمی که برگزار می‌شود به شکل گذشته نیست و ظواهر زیادی از نوع مداحی و تزئین گرفته تا سبک‌های عزاداری به آن اضافه شده و اصل پیام‌ها را خدشه‌دار کرده است. باید بدانیم وقتی قرار است پیامی منعکس و منتقل شود، فضایی که آن پیام طی آن منتقل می‌شود در اثرگذاری آن بسیار مهم است.
موسوی‌چلک افزود: یکی از آثار تربیتی بسیار مهمی که قیام عاشورا می‌تواند داشته باشد وفاداری اعضای خانواده نسبت به همدیگر، ایستادگی برای رسیدن به هدف بزرگ در کنار هم، حق‌طلبی جمعی و خانوادگی و شجاعت در دفاع از حق است.
انتقال بین نسلی فرهنگ عاشورا
وی انتقال فرهنگی بین نسلی را از دیگر ابعاد مهم مراسم محرم برشمرد و گفت: برگزاری و حضور در چنین مراسمی انتقال بین نسلی پیام قیام عاشوراست. پدربزرگان و پدران ما اگر این مراسم را برگزار نمی‌کردند شاید ما امروز این مراسم را نداشتیم. بعد مهم دیگر مراسم محرم حضور در یک مراسم معنوی است. در چنین مکان‌ها و مراسمی است که قلباً احساس معنوی به ما دست می‌دهد و برای خودمان و اطرافیانمان دعا می‌کنیم و حالمان خوب می‌شود و از نظر روحی و روانی احساس سبکی می‌کنیم.
این مددکار اجتماعی به اهمیت توجه همگانی به مبانی فرهنگی و هنجارهای اجتماعی مراسم محرم تأکید کرد و گفت: باید به عنوان یک فرد به ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی که در آن زندگی می‌کنم احترام بگذاریم. البته اکثریت مردم ما سعی می‌کنند که به این فضا توجه داشته باشند و به ندرت پیش می‌آید که در فضای محرم مراسم شادی حتی شادی‌هایی مثل جشن تولد و … برگزار شود و معمولاً چنین مراسمی به قبل و بعد از دهه محرم موکول می‌شود. خود این مسئله پیوستگی و پیوند اجتماعی بین مردم ایجاد می‌کند.
وی افزود: ضمن اینکه این مراسم می‌تواند عاملی باشد برای جذب بچه‌ها و گام برداشتن آنها در مسیری که امام حسین(ع) و پیشوایان دینی بر آن تأکید دارند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی در پاسخ به این سؤال که علاقه به امام حسین(ع) و الگو گرفتن از خانواده ایشان چه تأثیرات روانی دارد، گفت: در مددکاری اجتماعی یک استراتژی داریم و آن توجه به فرد، خانواده و جامعه است. وقتی به این استراتژی می‌نگریم طبیعتاً مددکاران اجتماعی هم در برنامه‌های پیشگیری از آسیب و ارتقای سلامت اجتماعی و هم در مداخلاتی که انجام می‌دهند فقط محدود به فرد نمی‌شوند بلکه خانواده را نیز به نوعی مدنظر دارند.
وی ادامه داد: پیامی که در قیام عاشورا می‌گیریم، حمایت اعضای خانواده از یکدیگر است و این مسئله دقیقاً در مداخلات مددکاری اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته شاید به طور مستقیم به الگو گرفتن از خانواده امام حسین(ع) اشاره نشود ولی اهمیت حمایت از همدیگر در خانواده همیشه مورد تأکید است، چراکه گاهی مواقع مهم‌ترین منبع مداخله و حمایت ما برای ارتقای سلامت روانی ـ اجتماعی خانواده است.
موسوی‌چلک افزود: طبیعتاً ارتباط با فضاهای معنوی می‌تواند یکی از راه‌هایی باشد که موجب می‌شود افراد آرامش پیدا کنند. همچنین در روانشناسی، مشاوره و مددکاری تأکید می‌شود به ظرفیت‌های فرهنگی توجه کنیم و براساس آن برنامه‌ریزی و مداخلات انجام دهیم و برای بهبود حال افراد باید از همه ظرفیت‌های فرهنگی و معنوی یک جامعه بهره برد.
بعد سلامت معنوی و ملزومات آن
وی با تأکید بر اهمیت سلامت معنوی، گفت: امروزه وقتی تعریف سلامت را می‌بینیم، سلامت را دارای چهار بعد جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی تعریف می‌کنند. قبلاً اگر سلامت به معنای نداشتن بیماری بود و سپس به سلامت جسمی، روانی و اجتماعی گسترش پیدا کرد، امروز بُعد معنوی نیز به ابعاد قبلی سلامت اضافه شده است.
موسوی‌چلک ادامه داد: طبیعتاً وقتی از سلامت معنوی صحبت می‌کنیم، آن بُعدی از سلامت مدنظر است که افراد با خالق خودشان ارتباط برقرار می‌کنند و طبیعتاً این فضا به تأمین آرامشی که ما در زندگی نیاز داریم می‌تواند کمک کند. به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت به بُعد سلامت معنوی به عنوان یکی از ابعاد سلامت که می‌تواند در انسان‌ها خیلی تأثیرگذار باشد توجه کرده است. ارتباط با خدا، مقدسات و حضور در مراسم و اماکن مذهبی می‌تواند جنبه‌هایی از حمایت‌های روانی و اجتماعی را به دنبال داشته باشد و به زندگی افراد معنا دهد.
وی با تأکید بر اینکه باید به هر چهار بعد سلامت توجه کرد، گفت: توجه به یک یا چند بعد سلامت و در نظر نگرفتن سایر ابعاد نمی‌تواند مؤثر باشد. در بحث کنش‌های معنوی داریم که عزاداری، دعا و در مناسبت‌های شاد، اجرای مراسم شادمانه می‌تواند در تربیت نسلی سالم از منظر سلامت معنوی تأثیرگذار باشد.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
