تطبیق یمانی در روایات با مدعی یمانی بصری

0

بازدیدها: 102

 

یمانی یکی از نشانه های ظهور است که در طول تاریخ، افراد متعددی تلاش کرده اند برای آن مصداق تراشی کنند.

یکی از آن ها احمد بصری است.

احمد بصری، مدعی دروغین مهدویت، از کشور عراق می باشد که در سال 2003  فردی به نام حیدر مشتت را به عنوان یمانی معرفی کرده است.

وی پس از اختلاف با حیدر مشتت، خود را با یمانی در روایات تطبیق می دهد. و در بیانیه ای خود را هم زمان وصی امام و یمانی موعود معرفی می کند.

لذا جهت پاسخ به این ادعای واهی، ابتدا به چند مؤلفه‌ مرتبط با یمانی اشاره شده و پس از آن، تطبیق یمانی با احمد بصری مورد بررسی قرار می‌ گیرد:

 

یمانی در روایات

در مورد خروج فردی با عنوان یمانی، حدود 20 نقل (با صرف نظر از رد یا تأیید) در منابع شیعی وارد شده است.

از این تعداد، تنها 2 روایت به هدایتگر بودن یمانی اشاره کرده و در سایر موارد، او را صرفاً به عنوان یک قوای نظامی و خروج کننده، که همزمان با سفیانی و خراسانی خروج خواهد کرد معرفی کرده‌ اند.

یمانی

 

سه مشخصه خروج یمانی:

1- خروج یمانی در ماه رجب:

وی در ماه صفر خروج می کند و نکته مهم در باب یمانی موعود، اعلام خروج او است و تا زمانی که اعلام خروج نکند هیچ وظیفه ای در روایات نسبت به یمانی موعود بیان نشده است. (1) بنابراین طبق ادعای مدعی یمانی که می گوید من هنوز خروج نکرده ام هیچ وظیفه ای به عهده مومنین نمی باشد.

2- خروج یمانی همزمان با خروج خراسانی و سفیانی:

بر اساس یک روایت (2)، خروج یمانی بایستی با خروج سفیانی و خراسانی در یک روز واقع شود. لذا شاخصه شناخت یمانی، خروج سفیانی و خراسانی است.

این درحالی است که هنوز سفیانی و خراسانی خروج نکرده و خروج یمانی بایستی همزمان با خروج آنان باشد. لذا با توجه به عدم خروج خراسانی و سفیانی، ادعای یمانی بودن احمدالحسن بصری باطل خواهد بود.

3- محل خروج یمانی:

بر اساس روایات کشور یمن مکان خروج یمانی موعود است، نه بصره و یا مناطق دیگر.

در روایت داریم: و از علامات خروج قائم(علیه السلام) خروج سفیانی از شام و خروج یمانی از یمن و … (3)

شخصیت یمانی در روایات

بر اساس روایاتی که در خصوص یمانی صادر شده است، وی شخصیت دینی و نظامی داشته و وظیفه ‌ای جز خروج علیه طاغوت و دعوت مردم به امام زمان(علیه السلام) نخواهد داشت.

بنابراین تنها شاخصه نقلی دعوت یمانی، همان خروج او بوده و تا زمانی که رسماً خروج ننماید، دعوت او پذیرفته نخواهد بود.

ضمن اینکه حق قانون گذاری و تشریع نداشته و بایستی بر اساس دین مبین اسلام عمل نماید.

در هیچ یک از روایات، به مثبَت بودن شخصیت وی تصریح نشده است.

علاوه بر آن، به ارتباط وی با امام مهدی(علیه السلام) چه قبل از قیام و چه بعد از آن اشاره ‌ای نشده است.

فقط در عبارت «یَدْعُو إِلَى صَاحِبِکُمْ»(4)، اشاره به دعوت یمانی به سوی حضرت صاحب الامر(علیه السلام) شده است که

اولا هیچ دلالتی بر خاص بودن دعوت یمانی برای حضرت(علیه السلام) ندارد

و ثانیاً می‌تواند یک دعوت عمومی، همانند دعوت تمامی واعظین و مبلغین شیعه برای توجه و یاری حضرت(علیه السلام) بوده باشد.

نکته: در بین روایات، تنها 2 روایت به محتوم بودن یمانی اشاره کرده و حتی سایر روایاتی که محتومات قبل از قیام را شمارش می‌ کنند، نامی از یمانی به میان نیاورده‌ اند.

 

احمـد یمـانی!

احمد بصری خود را یمانی مذکور در روایات معرفی کرده و نام یمانی را احمد و محل خروج او را از بصره دانسته است:

« أَنَّ الْیَمَانِیَّ مُمَهَّدٌ فِی زَمَنِ الظُّهُورُ الْمَقْدِس وَ مِنَ الثَّلَاثِ مِائَةٍ وَ ثَلَاثِ عَشَرَ وَ یُسَلِّمُ الرَّایَةَ لِلْإِمَامِ الْمَهْدِیُّ.(5)

همانا یمانی زمینه ساز ظهور مقدس است و او یکی از سیصد و سیزده نفر بوده و پرچم را به امام مهدی(علیه السلام) تحویل می‌دهد.

فَاسْمُهُ أَحْمَدَ وَ کُنیَتَهُ عبدالله أَیْ الإسرَائیل.(6)

اسم او احمد و کنیه‌اش عبدالله یعنی اسرائیل

و من البصره»(7)

و از بصره می ‌باشد.

 

پاسخ:

اولاً: نام یمانی در روایات مشخص نشده و چنانچه فرد خروج کننده از یمن را همان یمانی مشهور بدانیم، بازهم نام «احمد» را در بین روایات مشاهده نمی‌کنیم.

  • آنچه در روایات پیرامون نام فرد قیام کننده از یمن ذکر شده است، مردّد بین نام های زیر است:

«حسن یا حسین»(8)، «صالح»(9)، «اصبغ بن زید»،(10) .

گاهی او را «سعید» و «نصر»(11) و «منصور»(12) نیز خوانده‌اند.

ثانیاً: بر اساس روایات، محل خروج یمانی از یمن است و هیچ قیام کننده و یاری رسانی از بصره نخواهد بود.

چه برسد به اینکه شخصی با یاران خود از آنجا قیام کرده و به حضرت یاری رساند!

در روایت داریم: هیچ سرزمینی نیست مگر اینکه گروهی به یاری امام دوازدهم(علیه السلام) بشتابند مگر اهل بصره.

پس همانا هیچ کسی از آنجا با او قیام نمی ‌کند. (13)

  • لذا بر مبنای این روایات، ادعای تطبیق یمانی با احمد بصری اساسا باطل خواهد شد.

 

آیا “یمانی” در روایات، همان “احمد” در حدیث وصیت است؟!

علاوه بر ادعای مذکور درباره نام و محل خروج یمانی؛ پیروان احمد بصری جهت اثبات اینکه «احمد» مذکور در روایت موسوم به وصیت با شخصیت یمانی مطابقت دارد، می‌گویند:

با توجه به اینکه احمد اول المومنین است

و یمانی هم اولین کسی است که به امام خواهد پیوست،

لذا پذیرش این سخن که دو نفر اول المؤمنین باشند محال است،

لذا احمد همان یمانی است!(14)

 

پاسخ ها:
  • پاسخ اول: با توجه به مردود بودن روایت موسوم به وصیت، استناد آنان برای تطبیق احمد مزبور با یمانی صحیح نبوده و پایه اول استدلال باطل است.
  • پاسخ دوم: همیشه «اول بودن» در لسان روایات، ملاک تطبیق نیست.

چرا که مواردی در روایات مشاهده می‌شود که به دلیل تأکید و بیان اهمیت و جایگاه سخن، با عنوان «اول، افضل، أشقی و…» بیان شده ‌اند:

مثلا در روایات گاهی اول العلم را شناخت خداوند معرفی کرده (15) و گاهی اول العلم را “سکوت” دانسته اند(16)

آنچه از کنار هم گذاشتن روایات به دست می ‌آید، این است که این نوع از «اولین‌ها» دلالتی بر برتری رتبی ندارند.

  • پاسخ سوم: اگر همه اولین ایمان آورندگان و بیعت کنندگان پس از ظهور، ملاک تطبیق شماست،

پس بایستی پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) و علی بن ابی طالب(ع) و جبرائیل(علیه السلام) را نیز در این جمع وارد نمایید تا (نعوذ بالله) با یمانی و احمد یک پیکره شوند.

زیرا براساس روایات شیعی، پیامبر اکرم(صل الله علیه و آله) و علی بن ابی طالب(علیه السلام) و حضرت جبرائیل اولین کسانی هستند که با حضرت بیعت می‌ کند(17)

 

 

نکته:

یکی از شاخصه ‌های عقلی شناخت یمانی، مطابقت گفتار و رفتار او با دین اسلام است.

لذا چنانچه بخواهد احکام اسلامی را نسخ کرده و اصول مذهب تشیع را تغییر دهد، مخالفت با او واجب خواهد بود.

آنچه تا کنون احمدالحسن بصری به عنوان یمانی انجام داده است، نسخ برخی از احکام دینی(18) و تغییر در مسلمات شیعه بوده

و علاوه بر آن اقدامی برای خروج نکرده است.

لذا تطبیق یمانی با احمد بصری، نادرست است.

 

 

پی نوشت:

(1) با توجه به اینکه روایات، تاریخ خروج سفیانی را در ماه رجب دانسته اند، لذا باید یمانی نیز در همان ماه خروج کند.

(2) الغیبه نعمانی، ص 162

(3) کمال الدین و تمام النعمة ، ج‌1، ص327

(4) الغیبه نعمانی، ص 253

(5) بیانیه (السید احمد الحسن الیمانی الموعود)، تاریخ 21/4/1426هـ.ق

(6) بیان الحق و السداد من الأعداد، ج1-2، ص46.

(7) المتشابهات، ج4، ص46.

(8) « ثُمَّ یَخْرُجُ مِنْ صَنْعَاءِ الْیَمَنِ أَبْیَضُ کالقِطنٍ اسْمُهُ حُسَیْنٌ اَوْ حُسْنٌ…». (بحارالانوار، ج 52، ص 163)

(9) عن أرطأة قال: «فیغضب الموالی فیبایعون رجلا یسمی صالح بن عبدالله بن قیس بن یسار، فیخرج بهم فیلقی جیش الروم فیقتلهم فی الروم… ». (الفتن، ابن حماد، ص336، ح1279)

(10) الفتن، ابن حماد، ص313، ح1210 و ص356، ح1329)

(11) کنز العمّال، ص 11، ح 31442

(12) معجم الاحادیث الامام المهدی، ج3، ص275

(13) بحار الانوار، ج52، ص 307

(14) یمانی موعود حجت الله، ص 113

(15) أَوَّلُ‌ الْعِلْمِ‌ مَعرِفةُ الجَبّارِ؛ کیمیاى سعادت، ج ‌2، ص 404

(16) أَوَّلُ‌ الْعِلْمِ‌ الصَّمْتُ؛ الجعفریات (الأشعثیات)، ص232

(17) الغیبة النعمانى، ص234، ح 22

(18) به عنوان مثال جایگزینی یک روز نماز قضاء با نمازهای قضاء شده در تمامی عمر انسان، الاجوبه الفقهیه، ص 30

منبع:
کتاب درسنامه نقد و بررسی جریان احمد الحسن بصری، علی محمّدی هوشیار، انتشارات تولی، قم، 1397ش، ص 203 – 228.