بازدیدها: 9
برخی از ادیان مانند دین اسلام که تمایل زیادی به گسترش و ترویج آموزه های خود دارند. هیچ عرصهای را برای تبلیغ و حضور از دست نمیدهند. مخصوصا اگر این عرصه محدودیتهای کمی داشته باشد و بتواند به دور از قوانین دست و پاگیر کشورها یا محذوریتهای دنیای واقعی اقامه کردن دین پرداخت. احتمالا در دنیای متاورس شاهد شکلگیری نسخه های به روز شده و جدیدی از گروههای تبلیغی، هیئتهای عزاداری، جلسات مذهبی و نماز جماعتها، آیین های سنتی و …خواهیم بود.
حتی دور از انتظار نیست که در دنیای متاورس اشکالی از دینداری را که کمتر در دنیای واقعی دیده شده است را ملاحظه کنیم. دینهای عرفی یا دین های شخصی سازی شده که ترکیبی شخصی و انتخابی از آموزه های ادیان و فرقه های مختلف هستند. در فضای متاورس بیشتر مجال و فرصت حضور و بروز دارند. اگر ایدههای سرمایهگذاران متاورس عملی باشد و حتی بخشی از آنچه در فیلم Ready Player On استیون اسپیلبرگ دیدیم محقق شود. احتمالاً در این دنیای جدید افراد بخشهای زیادی از زمان روزانه خود را در متاورس خواهند گذراند و زیست اصلی افراد آنجا رقم خواهد خورد.
با این حساب احتمالاً در سطح فقهی نیز بحثهایی در خواهد گرفت. درسهای خارجی درباره دین داری در متاورس تشکیل خواهد شد. حوزههای علمیه درباره رعایت احکام شریعت در فراجهان بحث خواهند کرد. که درس خواندن، نماز، رعایت حجاب، ازدواج و طلاق، ارثیه، حدود و قصاص و غیره در متاورس چه حکمی دارد؟
این روزها اتفاقات هولناک و یگانهای در جهان مجازی در حال رخ دادن است. که کمتر بشری در طول تاریخ شانس این را داشته که آن را از نزدیک درک و تجربه کند. اخبار متعدد و عجیبی درباره آینده جدید زیست مجازی بشر به گوش میرسد.
تلاش غول های تکنولوژی برای ورود به فراجهان
غولهای دنیای بازی و تکنولوژی سالهاست در تلاش برای توسعه محصولات خود برای تطابق با دنیای متاورسی هستند. چند هفته پیش مارک زاکربرگ احتمالاً بزرگترین ریبرندینگ تاریخ را انجام داد و با تغییر نام فیسبوک به متا توجه دنیا را بیش از هر زمان دیگری به سمت متاورسذجلب کرد. متاورس یا فراجهان جایی است که همه میتوانند در آن یک شخصیت کاملا دلخواه و متفاوت با شخصیت واقعی خودشان داشته باشند. زندگی تشکیل دهند، تفریحات جدیدی تجربه کنند، خرید و فروش نمایند و حتی خانواده تشکیل دهند.
خرید و فروش های گران قیمت این روزهای بازار متاورس نشان دهنده اهمیت این فضا برای سرمایهگذاران حوزه تکنولوژی است. چندی پیش شرکت Republic Realm یک قطعه زمین دیجیتالی به قیمت ۴.۳ میلیون دلار در Sandbox خریداری کرده است. این موضوع زمانی جالب میشود که بدانیم قیمت این قطعه زمین از متوسط قیمت خانه در منهتن نیویورک و سانفرانسیسکو و لندن بیشتر است.
همانگونه که نسل اول و دوم اینترنت بسیاری از مرزهای دنیای واقعی را در هم شکستند و توانستند بسیاری از محدودیتهای جهانِ واقعی را از میان بردارند. بیگمان وب ۳ و اینترنت غیر متمرکز در کنار ایدههای متاورسی با بسترسازی تکنولوژیهایی مانند بلاکچین مرزهای بسیار بیشتری را برخواهد چید.
محیط کعبه در فضای فراجهان
چندی پیش در خبرها آمد که عربستان یک محیط شبیه سازی شده برای بازدید از کعبه طراحی کرده است. و قصد دارد کعبه را وارد فضای متاورس کند. طرح حجرالاسود مجازی طرحی است که میخواهد علاوه بر حس بینایی و شنوایی حس لامسه و بویایی را نیز برای مسلمانان شبیه سازی کند. این یکی از سریعترین تلاشهای جامعه دینی برای بهبود یافتند با دنیای فرا جهان بود.
دین به عنوان یکی از دیرپا ترین نهادهای اجتماعی همانند هر نهاد عمیق دیگری همواره خود را با شرایط زیست محیطی جدید وفق داده و توانسته تاکنون از تحولات ساختاری و انقلاب های متعدد بشری عبور کند. با سیطره مدرنیته بر جهان، برخی اندیشمندان تصور میکردند که دین به مرور از صحنه روزگار محو خواهد شد و جای خود را به آرمانهای روشنگری خواهد داد. اما این اتفاق رخ نداد و حتی هاضمه بسیار قوی و اسیدیته بالای مدرنیته هم نتوانست دین را به کلی به حاشیه براند. بلکه دین توانست خود را با آن وفق دهد و حضور پررنگ و وسیعی در جوامع جدید از خود نشان دهد. هر چند در این تنش و کشاکش، رنگهای متنوعی هم از مدرنیته گرفت و مجبور شد تغییراتی در سطوح مختلف از خود نشان دهد.
نهاد دین که تا به امروز مسیری بسیار طولانی طی کرده امروزه با وضعیت تجربه نشده دیگری روبرو شده است. با فراجهان که ادعا دارد زیست و دنیای جدیدی به ارمغان خواهد آورد و میخواهد اینترنت را به یک موجود زنده بدل کند. و انسان را به این دنیای جدید وارد کنند. برای پژوهشگران و جامعه شناسان دین این پرسش ایجاد خواهد شد که فراجهان برای ادیان یک فرصت است یا تهدید ؟اگر این زیست جدید آنطور که خالقان آن ادعا میکنند همه چیز را دگرگون کند مواجهه ادیان چگونه خواهد بود؟
آیا در این فضا دین و دینداران حضور جدی خواهند داشت؟
با سرعت برق آسای تغییر و تحولات در جهان تصور این زیست جدید بسیار سخت است. همانطور که تصور زیست امروز ما برای انسان یک سده گذشته محال بود. اگر قدرت تخیل بالایی داشته باشیم و بتوانیم چنین جهانی را تصور کنیم جای این پرسش وجود دارد که آیا با برچیده شدن محدودیتها و رخ بر آوردن جذابیت های بسیار زیاد و خارج از حد تصور امروز ما، و از سویی پنهان ماندن هویت افراد در فضای متاورس و آزادی عمل بیشتر نسبت به دنیای واقعی، آیا دین خواهد توانست در فضای متاورس هم حضور جدی داشته باشد و از این تلاطم هم عبور کند؟ یا از دینداری در فضای متاورس کاسته خواهد شد؟
آیا در این فضا هم دین و دینداران حضور جدی خواهند داشت؟ زیست مجازی در فراجهان چه تاثیری روی دینداری در دنیایی واقعی خواهد داشت؟ آیا در این فضا حوزههای علمیه و روحانیت نقش گذشته خود را ایفا خواهند کرد یا نقشآفرینی آنها کمرنگ خواهد شد و رو به زوال خواهد رفت؟ این ها سوالاتی نیست که بتوان امروز به راحتی به آن پاسخ داد. باید منتظر ماند و دید که شرایط چگونه رقم میخورد و زیست مجازی جدید چه مسیری را طی میکند. دستخوش چه متغیرهای دیگری خواهد بود و آیا آنقدر که امروز بر سر زبانها است یکزیست سراسر جدید و دگرگون کننده به ارمغان خواهد آورد و مردم به آن اقبال نشان خواهند داد یا خیر؟
انتهای پیام
منبع: دین آنلاین