سلفی، فرقه یا مذهب؟
بازدیدها: 6
سلفی، از ریشه سلف، به معنای پیشین است. سلف در معنای اصطلاحی، به کسانی گفته می شود که در سه قرن اول اسلام زندگی می کردند و شامل صحابه، تابعین و تابعین تابعین می باشند. وهابیان سلفی، معتقدند سلف چون به عصر پیامبر«صلی الله علیه وآله» نزدیک تر بوده و به اصول سنت و راه های آن آگاهند، پس پیروی از آنها واجب است. آنان می گویند سه قرن اول، امت اسلامی به درجه کامل از فهم دین رسیده اند، به طوری که بعد از آن، کسی نمی تواند به آن جایگاه برسد.[1] به این طریق، راه هر گونه تعقل و خردورزی درامر دین را به روی خود بسته اند.[2] آنان پیروی از فهم سلف را در عقیده، رفتار و عمل واجب میدانند، و خود را پیرو محض ایشان می دانند.
نبود مذهبی به نام «مذهب سلفی،»
- سلفی، فرقه نوظهوری است که، ریشه در دین مبین اسلام ندارد.
- آنان در تاریخ اسلام، برای فرقه ساختگی خود، به دنبال هویت هستند.
- وهابیان، سلف را برای خود دست آویز قرار داده، و پیروی از فهم سلف، را بر خود واجب می دانند.
- آنان ادعا می کنند آنچه ما می فهمیم همان فهم سلف است.[3]
- در میان سلف، یک مذهب خاص و واحدی یافت نمی شود، که معروف و مشهور باشد.
- وهابیان معاصر، آراء و عقاید خود را به سلف منتسب می کنند، تا بتوانند عوام را بفریبند.
- سلف از گذشتگان و صحابه، در بسیاری از مسائل اعتقادی، با یکدیگر اختلاف داشته اند.
فهم سلف نمی تواند میزان قرار بگیرد
- وهابیان سلفی، فهم سلف را به دلیل شرعی واجب می دانند.
- سلفی معتقد هستند فقط سلف است که، کتاب و سنت با آنان سنجیده و درک می شود.
- وهابیان سلفی خود را منتسب به سلف می دانند، ولی در عمل و رفتار، سلفی نیستند و هیچ شباهتی به سلف صالح خود ندارند.
- این در حالی است که خود سلف، هیچ گاه در فهم مسائل با یکدیگر اتفاق نظر نداشته اند، تا میزان برای فهم دین قرار بگیرد.[4]
- در قرآن و روایات، دلیلی یافت نمی شود که، دلالت بر تعطیلی عقل بشر بکند و فهم گذشتگان را، بر فهم خود برتر بداند.[5]
- قرآن و روایات، ما را به تفکر و تعقل دعوت می کند.[6]
- از طرفی انسان ها، به آن درجه از اجتهاد و فهم دینی رسیده اند و لازم است در امور دینی خود، اندیشمندانه رفتار و عمل نمایند.
- سلف از گذشتگان و صحابه، در بسیاری از مسائل اعتقادی، با یکدیگر اختلاف داشته اند.
برخی از اختلافات صحابه (سلف) با یکدیگر
- اختلاف در مسئله خلق قرآن
- اختلاف در این که پیامبرصلی االله علیه وآله در شب معراج خداوند را مشاهده کرده است.
- اختلاف در مسئله امکان رؤیت خداوند در روز قیامت
- اختلاف در معناي «میزان»در روز قیامت
- اختلاف در مسئله تأویل و تفویض
- اختلاف در افضل بین صحابه
با توجه به تمام این اختلافات میان صحابی گذشته، چطور می توان ادعای پیروی از سلف را کرد و طرح این موضوعات بیشتر برای عوام فریبی و همچنین توجیه کردن انحرافات گفتاری است.
پی نوشت:
[1]. العقیده السلفیه، ص .27 – 25
[2]. اضواء علی السنه المحمدیه، محمود ابوریه، ص ،23به نقل از رشید رضا.
[3]. الحقائق الجلیه، ص 31و .32
[4]. الإحکام فی أصول الأحکام، ج ،6ص .83
[5]. «إِنَّ شَرَّ الدَّوَابِّ عِنْدَ اللَّهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِينَ لا يَعْقِلُونَ»؛ انفال/22
[6]. اصول کافی، ج ،1ص ،29کتاب العقل و الجهل، ح. 3
منبع: سلفی، وهابیت و پاسخ به شبهات، علی اصغر رضوانی