بازدیدها: 13

 

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی

 

بدامن، نام طرحی است که آمریکا در راستای کمونیسم هراسی در دوران جنگ سرد، آن را به عوامل خود در دیگر کشورها ارائه داد. عملیات بدامن از سال 1948 در ایران برای مقابله با نفوذ شوروی و حزب توده آغاز به کار کرد. در رأس این شبکه دو فرد ایرانی قرار داشتند با اسامی مستعار «نرن» و «سیلی». بر اساس شواهد موجود، بودجه این شبکه در سال، یک میلیون دلار بود که اغراق آمیز به نظر می رسد. به هر ترتیب، انطباق اسناد موجود با زمان ورود سِر شاپور ریپورتر زرتشتی به ایران و آغاز مأموریت او در ارتباط با کودتای 28 مرداد 1332 هجری شمسی گواهی است بر این که وی، واسط بین این شبکه و ایالات متحده آمریکا عمل می کرد.

 

 

شاپور ریپورتر زرتشتی و پروژه بدامن در عصر پهلوی

 

مارک گازیوروسکی، استاد دانشگاه لوییزیانا، نخستین کسی است که از ماجرای شبکه بدامن پرده بر می دارد. در این مقاله، گازیوروسکی از فردی سخن می گوید که نسبت به نرن و سیلی از جایگاه بالاتری برخوردار است و او را «فردی مرموز، دارای قدرت فکری بالا» می نامد. این فرد که در ایجاد مکتب «پان ایرانیسم» در ایران مؤثر می باشد و رابط شبکه با سازمان سیا نیز است، کسی نیست جز، شاپور ریپورتر زرتشتی.

 

بدامن در ایران دو دوران محمدرضا پهلوی فعال شد. فعالیت این شبکه به دو بخش تقسیم می شد:

 

• بخش تبلیغاتی بدامن، درج مقالات و کاریکاتورهای ضد کمونیستی در روزنامه ها و تهیه و توزیع کتاب و جزوه بر علیه شوروی و حزب توده را شامل می شد.

• بخش سیاسی این شبکه، حملات مستقیم به متحدان شوروی در ایران و «عملیات سیاه» را در بر می گرفت. هدف از عملیات سیاه، تحریک ایرانیان بر علیه حزب توده بود. بر این اساس، به درون حزب توده نفوذ می کردند و اعضاء را برای انجام اعمال قانون شکنانه و افراطی تحریک می نمودند. به عنوان مثال، حمله به مساجد، از جمله این اقدامات به شمار می رود. برای حمله به متحدان شوروی نیز، اراذل و اوباش را به منظور بر هم زدن جلسات و گردهمایی های حزب توده بکار می گرفتند.

از جمله فعالیت های مخرب شاپور ریپورتر در قالب شبکه بدامن، تضعیف جبهه ملی ایران بود. رؤسای این شبکه برای نیل به هدف خود، تبلیغاتی صورت می دادند که در آن ها، مصدق، انسانی فاسد و بی اخلاق معرفی می شد که تلاش دارد از آیت الله کاشانی سوء استفاده کند. از این رو، برخی از احزاب از قبیل پان ایرانست و زحمت کشان، بر علیه مصدق موضع گرفتند.

 

این در حالی است که از طرف دیگر همین پان ایرانیست ها به تحریک شبکه بدامن، آیت الله کاشانی را مورد هتک حرمت قرار می دادند. به عنوان مثال، گروهی از اعضای همین حزب، 7 مرداد 1332، با شعار «زنده و جاوید باد دکتر مصدق»، با چاقو، چماق و سنگ به سمت منزل آیت الله کاشانی هجوم آوردند و حاضران را مورد ضرت و شتم قرار دادند. این حمله، چند روز به طول انجامید و هجده نفر مجروح نیز به دنبال داشت.

 

یا در ماجرایی دیگر، در روز 26 مرداد سال 1332 هجری شمسی، یک افسر سازمان سیای آمریکا، در ازای 50 هزار دلاری که به رؤسای شبکه بدامن می دهد، از آن ها می خواهد که به اسم حزب توده، آشوبی را به پا کنند. آن ها نیز جمعیت بزرگی را اجیر نمودند و از آن ها خواستند تا شعارهای حزب توده را تکرار کنند. اعضای واقعی حزب توده نیز که فریب این تجمع را خوردند، وارد میدان شدند و به حمایت از آن پرداختند. این افراد، به محل دفن رضاشاه حمله کردند و مجسمه های محمدرضا و پدرش را پایین کشیدند.

 

به طور کلی، شبکه بدامن، اصل ضربات خود را از طریق اراذل و اوباش صورت می داد. این امر، اغلب از طریق قرابت انکارناپذیر برادران تبهکار رشیدیان با این قشر رقم می خورد. از آن مهم تر نیز در این میان، نقش شاپور ریپورتر زرتشتی است که به عنوان جاسوس سیا و ام.آی.6، میدان دار این جنایت تاریخی بود.

 

ادامه دارد…

 

موضوعات مرتبط:

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش اول)

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش دوم)

ارباب جمشید جمشیدیان زرتشتی و انقلاب مشروطه (بخش اول)

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش سوم)

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش چهارم)

روابط بزرگان جامعه زرتشتی با بهائیان در عصر مشروطه (بخش اول)

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش ششم)

نقش شاپور ریپورتر زرتشتی در حکومت پهلوی (بخش هفتم)

 

منابع:

• شهبازی، ع. (1381)، سر شاپور ریپورتر و کودتای 28 مرداد 1332، تاریخ معاصر ایران، سال ششم، شماره بیست و سوم، ص 103-204
• فرهمند، ج. (1383)، مردی که زیاد می دانست؛ اسنادی از شاپور ریپورتر مأمور اطلاعاتی و دلال اقتصادی بریتانیا در ایران، تاریخ معاصر ایران، سال هشتم، شماره بیست و نهم، ص 243-302
• آبادیان، ح. (1383)، ریپورترها و تحولات تاریخ معاصر ایران، فصل نامه مطالعات تاریخی، شماره دوم، ص 139-194
• دادبخش، م.، مفتخری، ح. (1398)، واکاوی دلایل و پیامدهای ارتباط میان زرتشتیان ایران و جامعه بهائیت در دوره قاجار، معرفت ادیان، سال دوازدهم، شماره دوم، پیاپی 46، ص 71-87
• حاجی اکبری، م. (1394)، پارسیان هند و حیات سیاسی اجتماعی زرتشتیان در عصر قاجار، تاریخ نامه خوارزمی، فصل نامه علمی تخصصی، سال دوم، ص 27-51

نویسنده: زهرا کامکار