هشت پیامبر زن در متون یهودیت

0

بازدیدها: 603

 

در متون تنخ بر پیامبری حدود هشت زن تصریح شده است. این زنان عبارتند از: «سارا، همسر ابراهیم»، «مريم، خواهر موسی»، «دبّوره‌ قاضیه»، «حنّا، مادر سموئیل»، «اِوی گائیل، همسر داوود»، «حولْدا، همسر شلوم»، «استر، ملکه خشایارشا» و «نُوعَدیه».

به گزارش فاران نیوز، در متون مقدس یهودیت، پیامبری اختصاص به مردان ندارد. بلکه نبوت زنان نیز پذیرفته شده است. تنخ،(۱) بانوانی که به مقام نبوت رسیدند، را به عنوان «نبیّه» به جامعه معرفی کرده است. البته در تورات به همسران پیامبران هم «نبیه» گفته می ‌شد.(۲)

 

همچنان‌ که انبيای مرد اسرائيل «پدر» نامیده می ‌شدند،(۳) پيامبران زن هم «مادر اسرائيل» خوانده شده‌ اند.(۴)

 

پيامبران زن در تنخ، حدود هشت نفر هستند. این زنان عبارتند از: «سارا، همسر ابراهیم»، «مريم، خواهر موسی»، «دبّوره‌ قاضیه»، «حنّا، مادر سموئیل»، «اِوی گائیل، همسر داوود»، «حولْدا، همسر شلوم»، «استر، ملکه خشایارشا» و «نُوعَدیه» که نحمیای نبی از این زنان نام می برد و این پیامبر زن در تصمیمات گرفته شده با وی مخالفت می ‌ورزید.(۶)

شرح حال پیامبر زن در فقرات تنخ

شرح حال برخی از زنان نبیه و خبر دادن آن ‌ها از اطلاعات وحیانی، در فقرات تنخ ذکر شده است. به عنوان مثال در کتاب داوران سرگذشت دبوره، زن لَفِیدوت و ماجرای پیروزی او به کمک وحی الهی بر «یابین» پادشاه کنعان آورده شده است.(۷) از سرودهای مذهبی قدیمی و باستانی، «سرود دبوره» است که به نام او و به یاد پیروزی وی خوانده می‌شود.(۸) یا ماجرای حُلده‌ی نبيه، زن شُلّام بن‌تِقو‌َه که «یوشیا» پادشاه اورشلیم، در مسائل دینی از این بانو کسب تکلیف می ‌کرد و یا مشاوره می ‌گرفت.(۹)

در فقرات کتاب مقدس یهودی، کاری که انبیای الهی چون حضرت موسی (ع) مأمور به انجام آن بودند، به مريمِ نبيّه خواهر او نیز نسبت داده شد.(۱۰)

«آن‌چه خداوند می‌ فرماید، بشنوید… من تو را از زمين مصر برآوردم و تو را از خانه بندگی فديه(نجات) دادم و موسی و هارون و مريم را پيش روی تو ارسال نمودم(میکاه، 6: 4)». در این فقره، مریم از طرف خداوند مأمور به هدایت مردم شده است. کاری که انبیای الهی مانند حضرت موسی، مأمور به انجام آن بودند.

 

بنابراین فقرات تنخ بر پیامبری زنان تصریح دارد. حتی می ‌شود از این فقره اخیر اینگونه استفاده کرد که «رسولِ» زن نیز در تنخ مطرح شده است.

نبوت در نظر یهودیان، مقام بزرگی نیست

این نکته قابل توجه است که پیامبری هشت زنِ یاد شده، طبق اصطلاح یهودیان و بر اساس فقرات تنخ است. زیرا اولا آنها به هر کسی که مورد خطاب خداوند و فرشتگان او باشد، «نبی» اطلاق می کنند. حال آنکه اینگونه افراد در متون اسلامی «محدّثه» یا «مطهّره» معرفی شدند نه نبی، به معنی اصطلاحی آن. طبق تصریح قرآن کریم و روایات اهل بیت(ع) مادر حضرت موسی(ع) و حضرت مریم و حضرت زهرا(س) مورد خطاب الهی بودند ولی ما آنها را نبیه خطاب نمی‌کنیم.

 

ثانیا، نبوّت در نظر یهودیان، مقام چندان بزرگی به نظر نمی رسد. چرا که در نظر آنها پیامبران مرتکب گناه و خطا می شوند و تنها امتیاز آنها ارتباط با عالم غیب می‌باشد. به عنوان مثال نُوعَدیه‌ی نبیه با نحمیای نبی مخالفت می کرد یا نقشی که استر نبیه در قتل عام 75 هزار ايرانی داشته است. حال آنکه در نگاه مسلمانان، ساحت قدسی پیامبران و زنان مطهره، از گناه منزّه است. عصمتِ همه جانبه، لازمه‌ی نبوت پیامبران است.

 

پی نوشت:

۱. مجموعه كتب مقدس يهود یعنی تورات، نبویم(انبیا) و کتوبیم(نوشته ها) به اختصار «تَنَخ» ناميده می شود.

۲. اشعیا 8: 3؛ جيمز هاكس، قاموس كتاب مقدس، تهران، اساطير، 1377، ص 873

۳. دوم پادشاهان 6: 21؛ 13: 14.

۴. محمود رامیار، بخشی از نبوت اسرائیلی و مسیحی، بی‌جا، بی‌چا، 1352ش، ص 102.

۵. خروج 15: 20؛ آبراهم کهن، گنجینه‏ای از تلمود، ترجمه امیر فریدون گرگانی، تهران: یهودا حی، بی‌چا، 1350، ص 141.

۶. نحمیا 6: 14.

۷. داوران 4: 1- 10 و 5: 2- 31.

۸. Albright, W. F., The Song of Deborah in the Light of Archaeology, Bulletin of the American Schools of Oriental Research (BASOR), Lacks: no.62, 1936, p. 26- 31.

۹. دوم پادشاهان، 22: 1- 17؛ دوم تواریخ ایام 34: 20- 28.

۱۰. خروج، 15: 20- 21.

 

انتهای پیام

منبع: