بازدیدها: 42

آموزه فدا در مسیحیت

 

در بخش اول و دوم از مقاله «آموزه فدا در مسیحیت»، جایگاه قربانی و همچنین کفاره در این باور مسیحی بیان شد. در این بخش از نوشتار پیش رو تلاش می شود تا به مسئله ایمان و نجات و جایگاه آن ها در این آموزه اشاره شود.

 

 

ایمان و نجات در آموزه فدا

 

آموزه گناه نخستین و فدا بر این اصل استوار است که اعمال صالح، هیچ نقشی در نجات انسان ندارد و انسان نمی تواند با اعمالش، رضایت خدا را کسب کند. از این رو در نامه به رومیان می آید:

“از آن جا که به اعمال شریعت، هیچ بشری در حضور او عادل شمرده نخواهد شد“. (رومیان 3: 20)

علت اینکه بشر به واسطه اعمال خود نمی تواند عادل شمرده شود این است که به واسطه گناه نخستین، اراده انسان ها سست و ضعیف شده و دیگر توانایی انجام اعمال صالح را ندارند.

 

سؤال:

اگر نتوان با اعمال صالح به نجات رسید، چه راه حلی برای آن وجود دارد؟

پاسخ به این سؤال در یک کلمه خلاصه می شود: «ایمان». به دیگر سخن، در مکتب مسیحیت، تنها با ایمان به مسیح است که می توان به نجات امیدوار شد.

 

از این رو، تعالیم کلیسای کاتولیک در این رابطه می گوید:

“وقتی شخصی مسیحی می شود، باید در ابتدا بپذیرد که مسیح، فدای گناهان ما شد تا ما را از هر گناهی بازخرید کند. سپس تعمید بگیرد و با این عمل از گناه اصلی پاک می شود و مسیح با مرگ خود بر مرگ ناشی از گناه، غلبه پیدا کرد و در نتیجه، امکان نجات ما را فراهم ساخت“. (تعالیم کلیسای کاتولیک، پاراگراف 1019)

 

اعتراف نامه آگسبورگ نیز معتقد است:

“انسان ها نمی توانند با توانایی ها، شایستگی ها یا اعمال خود در پیشگاه خدا عادل شمرده شوند، بلکه به واسطه مسیح، از طریق ایمان؛ و آن هنگامی است که معتقد باشند، به واسطه مسیح که با مرگ خود گناهان ما را جبران کرده، لطف خدا شامل حالشان شده و گناهانشان بخشیده شده است“. (1)

 

فیض و نجات

 

ایمان، یک عمل قلبی است و پیش تر گذشت که با اعمال صالح نمی توان خشنودی خدا را کسب نمود. کلیسا برای برون رفت از این مشکل، معتقد شد که ایمان، به دست آوردنی نیست، بلکه دادنی است. به بیان روشن تر، ایمان، فقط از طریق فیض خداوند، برای انسان حاصل می شود.

 

از این رو در اعمال رسولان می آید:

“اعتقاد داریم که محض فیض خداوند عیسی مسیح، نجات خواهیم یافت“. (اعمال رسولان 15: 11)

 

به اعتقاد آگوستین، فیض، فقط یک هدیه الهی است، نه پاداشی از جانب خدا در مقابل عملی صالح؛ زیرا اگر پاداش بود، انسان ها می توانستند با اعمال نیک خویش، آن را بخرند. در حالی که فیض، هدیه رایگان خداست که به هر که بخواهد اعطا می کند. اینان کسانی هستند که از میان بشر آلوده ای که تقدیرشان بر هلاکت است، نجات می یابند. چرا که کتاب مقدس می گوید:

“کسی نمی تواند نزد من آید، مگر آن که پدری که مرا فرستاد، او را جذب کند”. (یوحنا 6: 44)

 

توجه به این نکته ضروری است که مصلحان پروتستان، بر جبرآمیز بودن نجات تأکید دارند و بر این باورند که اعمال انسان، تأثیری در نجات او ندارد، بلکه خداوند از قبل، نجات انسان ها را تعیین کرده است.

در قرن شانزدهم میلادی، نزاع گسترده ای درباره این آموزه بین کالون و آرمینیوس در گرفت. کالون بر این عقیده بود که انسان از هر نظر با گناه آلوده شده، و قادر نیست که با تصمیم و اراده خود به خدا نزدیک گردد. این در حالی است که آرمینیوس معتقد بود، اگر چه انسان با گناه آلوده شده، اما این در حدی نیست که نتواند تصمیم بگیرد و به خدا ایمان داشته باشد. (2)

 

جریان های بنیادگرای پروتستان، بیشتر به دیدگاه جبرآمیز کالون متمایل شدند. حال آن که کاتولیک ها با گرایش به دیدگاه آرمینیوس می گویند، فیض، هدیه رایگان خداست ولی پاسخ آدمی را نیز می طلبد. از این رو شورای ترنت می گوید:

“اگر انسان ها دوباره در مسیح متولد نشوند، هرگز عادل شمرده نخواهند شد. آنان در حالی بدین سان عادل شده و دوستان خدا شناخته می شوند که از فضیلتی به فضیلت دیگر ترقی کرده اند و با سختی دادن به اعضای بدن خویش و اهدای آن ها به عنوان ابزار عدالت برای مقدس شمرده شدن، به تعبیر پولس، هر روز، تازه تر می شوند. آنان با رعایت فرمان خدا و کلیسا، در حالی که ایمان شان با کارهای خیر توأم می شود، آن عدالتی را که از طریق فیض مسیح دریافت کرده اند، افزایش می دهند و باز هم عادل شمرده می شوند“. (تعالیم کلیسای کاتولیک، پاراگراف 2001)

 

کلام آخر

خلاصه این که، آدمی به واسطه گناه اجداد خویش، گناه کار شد. این گناه، با به صلیب کشیده شدن و فدا شدن فرزند خدا پاک شد اما عوارض آن باقی ماند. در حقیقت، تنها اتفاقی که در این میان رخ داد، این بود که امکان نجات از این گناه، پس از قرن ها از آغاز پیدایش بشر، فراهم شد.

از این رو، غضب خداوند فرو نشست. اما چنین نیست که این فدا، همه انسان ها را از عوارض گناه اولیه برهاند بلکه در این میان، ایمان به صلیب، تنها راه نجات است. این ایمان نیز به دست آوردنی نیست، بلکه فقط از طریق فیض خداوند به انسان ها اعطا می گردد. به عقیده آگوستین، یکی از مهم ترین آثار ایمان، «عادل شمردگی» است و یکی از نتایج عادل شمردگی نیز، فیض الهی است. بنابراین، بر اساس آموزه فدا در مسیحیت، فدا، ایمان، و فیض الهی، از جمله عوامل نجات بشر می باشند.

 

ادامه دارد…

 

 

موضوعات مرتبط:

آموزه فدا در مسیحیت (بخش اول)

آموزه فدا در مسیحیت (بخش دوم)

پیدایش آموزه فدا در مسیحیت (بخش اول)

بر اساس آموزه فدا شما گنه‌کارید!

 

پی نوشت ها:

1) وحیدی، شهاب الدین، درآمدی بر آیین پروتستان، ص 113-114

2) مک گراث، آلیستر، درآمدی بر الهیات مسیحی، ص 472-475

 

منابع:

• کاشانی، محمد، درسنامه مسیحیت، مؤسسه آموزش عالی حوزوی خاتم النبیین
•  طالب، ح. (1383)، نجات شناسی از دیدگاه مسیحیت و اسلام، طلوع، شماره دهم و یازدهم
• Murray J., (1995), Redemption Accomplished and Applied, WM. B. Eerdmans Publishing Company, US, P 3