بازدیدها: 7
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟
یکی از دعاوی میرزا حسینعلی نوری، بنیان گذار فرقه بهائیت، الوهیت است. به دیگر سخن، نوری، ملقب به بهاء، خود را مظهر ذات الهی می داند و در نتیجه، مکان دفن جسد خود را قبله بهائیان قرار داد. این مسئله در حالی مطرح می شود که بهائیان، با وجود این نیز، خود را موحد می نامند. حال آن که معنای توحید، با آن چه که در فرقه بهائیت به چشم می خورد، بسیار متفاوت است. از این رو در این نوشتار، تلاش می شود تا به این پرسش پاسخ داده شود که آیا حقیقتاً بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟
خدا در نگاه علی محمد شیرازی
در نظر باب، خداوند دارای دو ذات است:
- ظاهری
- باطنی
ذات باطنی خدا، نام و نشانی ندارد و در کل نمی توان در رابطه با آن سخن گفت. اما ذات ظاهری او همان انبیاء علیهم السلام و خود باب می باشد. بنابراین، مردم موظف و مکلف هستند که اینان را معبودان خود بدانند.
از این رو در لوح هیکل می نویسد:
” شهد الله انه لا اله الا هو الملک ذوالملاکین و اَنّ علی قبل نبیل ذات الله و کینونیته“. (بیان فارسی، ص 5)
عبارت «علی قبل نبیل» در این جملات به معنای «علی محمد» است. علی محمد شیرازی علاقه وافری به علوم باطنی و حروف ابجد داشت. کلمه «نبیل» در حروف ابجد، 92 است. واژه «محمد» نیز در این حروف، 92 می باشد. به دیگر سخن، این دو واژه در حروف ابجد، معادل هم هستند. در نتیجه، هدف باب از بکار بردن عبارت «علی قبل نبیل»، اشاره به اسم خود یعنی «علی محمد» بوده است.
بنابراین، ترجمه این عبارت و ادعای باب چنین می شود:
” شهادت می دهم همانا خدایی جز او نیست و علی محمد، ذات خداوند و هستی اوست“.
بر همین اساس است که علی محمد شیرازی می نویسد:
” ای اهل انشاء، ندای مالک اسماء را بشنوید که از طرف زندان اعظم خود شما را ندا می کند که خدایی جز من مقتدر متسخر متعالی علیهم حکیم نیست…”. (2)
شرک در نگاه رهبر فرقه بهائیت
فرقه بهائیت، ادامه راه فرقه علی محمد شیرازی است. از این رو، میرزا حسینعلی نوری، خود را جانشین وی می نامد. بر این اساس، در رابطه با توحید، هر آن چه که در مکتوبات و نوشته جات باب مشاهده می شود، مشابه آن در ادعاهای نوری نیز وجود دارد. عقیده میرزا حسینعلی نوری مبنی بر الوهیت خویش تا بدان جا پیش می رود که ملاک و معیار توحید را ایمان به خود و اعتقاداتش می داند. به همین دلیل نیز، مخالفان خود را مشرک نامیده و می نویسد:
” ان الَّذی ما شرب من رحیقنا المَختوم الَّذی فککنا ختمه باسمنا القیوم انه ما فاز بأنوار التوحید و ما عرف المَقصود مِن کتب الله و کان مِن المُشرکین“. (3)
“ کسی که از شراب دست نخورده ما که با نام پاینده ما باز شده نیاشامد، هرگز به نور توحید رستگار نخواهد شد و مراد کتاب های خداوند را درک نمی کند و از مشرکان خواهد بود“.
بر این اساس، روشن است که میرزا حسینعلی نوری، اعتقاد و ایمان به خود را معادل ایمان به خدا می داند. به همین دلیل نیز، انکار خویش را معادل با شرک تصور می کند. جالب این جاست که علی محمد شیرازی و حسینعلی نوری بر این باورند که پیامبران الهی و ائمه معصومین علیهم السلام نیز از جمله مظاهر خداوند در زمان خود به شمار می رفتند. این در حالی است که هیچ یک از پیامبران الهی، چنین ادعایی نداشته اند و در مقابل، مردم را تنها به خداوند یکتای متعال و نه به مظاهر وی دعوت می کردند.
به راستی، اگر حقیقتاً برخی افراد از قبیل پیامبران الهی، از جمله مظاهر خداوند به شمار می روند و باید پرستش شوند، چرا در هیچ یک از آیات قرآن کریم، به این امر مهم که انکار آن نیز موجب شرک می باشد، دعوت نمی شود؟
ادامه دارد…
موضوعات مرتبط:
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش دوم)
بهائیت، عامل ایجاد درگیری میان زرتشتیان دوره قاجار (بخش اول)
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش سوم)
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش چهارم)
پی نوشت ها:
1) علی محمد شیرازی ملقب به «باب»، مؤسس فرقه بابیت است. قریب به 18 سال پس از وی، حسینعلی نوری، ملقب به «بهاء»، خود را جانشین او نامید و فرقه بهائیت را بنیان نهاد.
2) بهرام افراسیابى، تاریخ جامع بهائیت، ص 389.
3) نوری، حسینعلی، اشراقات، بی جا، بی نا، بی تا، ص 55.
منابع:
- غفاری هشجین، ز.، کشاورز شکری، ع.، اکار، ح. (1390)، چرایی فرقه بودن بهائیت، معرفت ادیان، سال دوم، شماره دوم، ص 43-64
- خسروپناه، ع. (1388)، سیر انتقادی در تاریخ و باورهای بهائیت، کتاب نقد، سال یازدهم، شماره پنجاه و دوم و پنجاه و سوم، ص 13-58
- واردی، ت. (1383)، توحید، مجله پاسدار اسلام، شماره دویست و هفتاد و نهم و دویست و هشتادم، فروردین ما
- ذکاوتی قراگزلو، ع.، اسماعیل یحیی، ع. (1389)، جایگاه توحید در دین اسلام، میثاق امین، سال پنجم، شماره شانزدهم، ص 41-61
- رهنمایی، ح. (1393)، نقدی بر مهم ترین مستمسکات بهاییان در ایراد شبهات کلامی درباره ختم نبوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، سال پنجم، شماره دوم، پیاپی 13، ص 49-66
