بازدیدها: 9
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟
میرزا حسینعلی نوری، جانشین علی محمد شیرازی است. علی محمد، ملقب به «باب»، در ابتدای دعوت خویش، خود را صاحب مقام ذکریت (برخورداری از علم لدنی) دانست. اما به تدریج از این مقام خروج کرد و خود را باب (واسطه) بین امام دوازدهم (عج) و مردم نامید. همین جریان ادامه داشت تا این که، علی محمد پس از ادعای مهدویت و نبوت، در انتها از مقام الوهیت خود سخن گفت. این مسئله، با گستردگی کم تر در رابطه با جانشین وی، حسینعلی نوری نیز تکرار شد. رهبر فرقه بهائیت که در ابتدا خود را «من یظهره الله» (1) نامید، کم کم تبدیل به نبی و در نهایت خدا شد.
میرزا حسینعلی نوری و ادعای الوهیت
نوری، خود را این گونه توصیف می کند:
” اسمع ما يوحی من شطر البلأ علی بقعه المحنه و الابتلأ من سدره القضأ انه لا اله الا انا المسجون لفريد“. (2)
” بشنو آن چه را كه وحی می شود از مصدر بلا بر زمين غم و اندوه از سدره قضا بر ما به اين كه نيست خدايی جز من زندانی يكتا“.
میرزا حسینعلی نوری، ولایت تشریعی را نیز از آن خود می داند و می نویسد:
” إنّه لو یحکم علی الیمین حکم الیسار و علی الجنوب حکم الشمال حق لا ریب فیه إنّه محمود فی فعله و مطاع فی امره و لیس له شریک فی حکمه“. (3)
” اگر حسینعلی بهاء حکم کند به سمت راست و بگوید سمت چپ است و بر جنوب بگوید جهت شمال است، حکمی بر حق بوده و هیچ گونه شک و شبهه ای در آن نیست. و به درستی که او (بهاء) در فعلش مورد ستایش و در امرش مطاع است و در حکم کردنش احدی شریک نیست“.
در جایی دیگر، نوری خود را خدایی می داند که خدا می آفریند:
” کل الالُوه من رَشحِ أمرِی تَأَلّهَت و کل الرُّبُوبِ مِن طفحِ حُکمِی تَربت“. (4)
” همه معبودها از تراوش امر من معبود شدهاند و تمام پروردگاران، از سرریز حکم من به مقام ربوبیت رسیده اند“.
افزون براین، بهائیان خدا را مجسم نیز می کنند. به این معنا که خداوند را که هستی مطلق است، در جسدی محدود مجسم می کنند. بر همین اساس است که میرزا حسینعلی نوری به توصیف جسم خدا می پردازد و می نویسد:
” اللّهم إنِّی أسئلک بِشعراتک الَّتی یَتحرک علی صفحات الوجه کما یتحرک علی صفحات الألواح قَلمک الأعلی و بِها تضوعت رائحه مسک المعانی فی ملکوت الإنشاء“. (5)
” خدایا از تو به موهایی که بر صفحه رویت می جنبد، همان گونه که قلم أعلی تو ای خداوند بر صفحات الواح حرکت کنند، درخواست می کنم. همان موهایی که با جنبش و حرکت آن، بوی خوش مشک معانی در ملکوت انشاء پراکنده می شود“.
بنابراین، نه تنها میرزا حسینعلی نوری بر این باور است که ذات بی کران باری تعالی در جسد وی حلول می کند، بلکه برای خود خدا نیز صورتی را به تصویر می کشد.
نکته جالب دیگر در رابطه با ادعای الوهیت بهاء این است که:
بهاء برای ذکر شاهدی دال بر الوهیتش می نویسد:
” انه يقول حينئذ انني انا الله لا اله الا انا كما قال النقطه (سيد باب) من قبل و بعينه يقول من يأتينی من بعد“. (6)
” خدائی جز من تنها نيست. همان گونه که باب قبل از من چنين گفت و نيز همان گونه که پيامبری بعد از من چنين خواهد گفت“.
اما نکته قابل تأمل در این عبارت این است که:
مگر نه این که باب و بهاء بر این عقیده اند که تمامی پیامبران الهی و ائمه معصومین علیهم السلام، مظهر پروردگار عالم بودند، پس چرا بهاء برای اثبات ادعای خویش، تنها به کلام علی محمد شیرازی استناد می کند؟ آیا دلیل جز این است که بهاء نمی تواند حتی یک مورد دعوت به پرستش خود، در کلام ائمه اطهار علیهم السلام و یا پیامبران خدا پیدا کند؟
موضوعات مرتبط:
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش اول)
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش دوم)
بهائیت، عامل ایجاد درگیری میان زرتشتیان دوره قاجار (بخش اول)
آیا بهائیت، فرقه ای توحیدی است؟ (بخش چهارم)
پی نوشت ها:
1) «من یظهره الله» همان فرد موعود در فرقه بابیت است که بر اساس مکتوبات علی محمد شیرازی، باید قریب به دو هزار سال دیگر ظهور می کرد (بین 1511 تا 2001 سال پس از مرگ باب)، اما حسینعلی نوری، چیزی در حدود 18 سال بعد از مرگ علی محمد، این مقام را از آن خود دانست.
2) نوری، حسينعل (1308) هجری قمری، مبين، ص 286.
2) نوری، حسینعلی (120) بدیع، مبین، بیجا، مؤسسه ملی مطبوعات امری، ص 17.
3) نوری، حسینعلی، اشراقات، نسخه خطی، بی تا، ص 17.
4) افندی، عباس، مکاتیب، نسخه الکترونیکی، ج 2، ص 2، ص 255.
5) نوری، حسینعلی (1339)، ادعیه حضرت محبوب، مصر، فرج الله زکی الکردی، ص 123.
6) نوری، حسینعلی، بدیع، ص 154.
منابع:
- غفاری هشجین، ز.، کشاورز شکری، ع.، اکار، ح. (1390)، چرایی فرقه بودن بهائیت، معرفت ادیان، سال دوم، شماره دوم، ص 43-64
- خسروپناه، ع. (1388)، سیر انتقادی در تاریخ و باورهای بهائیت، کتاب نقد، سال یازدهم، شماره پنجاه و دوم و پنجاه و سوم، ص 13-58
- واردی، ت. (1383)، توحید، مجله پاسدار اسلام، شماره دویست و هفتاد و نهم و دویست و هشتادم، فروردین ما
- ذکاوتی قراگزلو، ع.، اسماعیل یحیی، ع. (1389)، جایگاه توحید در دین اسلام، میثاق امین، سال پنجم، شماره شانزدهم، ص 41-61
- رهنمایی، ح. (1393)، نقدی بر مهم ترین مستمسکات بهاییان در ایراد شبهات کلامی درباره ختم نبوت پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله، سال پنجم، شماره دوم، پیاپی 13، ص 49-66