بازدیدها: 6
حضور کشورهای استعماری و تلاش آنها در سلطه فرهنگ غرب و به حاشیه راندن فرهنگ و رسوم بومی در کشورهای خاورمیانه، به منازعه‌ای تاریخی میان فرهنگ غربی و سنت بومی برای زنان تبدیل شد، بدین معنا که در کشور‌هایی که مورد تهاجم فرهنگی و سلطه سیاسی قرار می‌گیرند، زن و فرهنگ، پیوندی ناگسستنی دارند و از آنجا که وضعیت زنان، معیار تمدن و ترقی و یا تحجر و عقب ماندگی محسوب می‌شد، فرهنگ استعماری در دول خاورمیانه برای ایجاد تحول در این کشورها، به سراغ زنان رفت.
به گزارش فاران نیوز، قرون ۱۹ و ۲۰ جهان و خاورمیانه تحولات سیاسی و اجتماعی مهمی را تجربه کرد که این تحولات، وضعیت زنان در خاورمیانه را نیز متاثر کرد. پس از جنگ جهانی اول و شکل‌گیری مستعمره‌ها، برخی از کشورهای اسلامی مانند مصر، الجزایر و تونس تحت سلطه استعماری غرب درآمدند و برخی دیگر مانند ایران و ترکیه، تغییر حاکمیت سیاسی و شکل گیری دولت ملت‌های مدرن با مدل غربی را تجربه کردند.
حضور کشورهای استعماری و تلاش آنها در سلطه فرهنگ غرب و به حاشیه راندن فرهنگ و رسوم بومی در کشورهای خاورمیانه، به منازعه‌ای تاریخی میان فرهنگ غربی و سنت بومی برای زنان تبدیل شد، بدین معنا که در کشور‌هایی که مورد تهاجم فرهنگی و سلطه سیاسی قرار می‌گیرند، زن و فرهنگ، پیوندی ناگسستنی دارند و از آنجا که وضعیت زنان، معیار تمدن و ترقی و یا تحجر و عقب ماندگی محسوب می‌شد، فرهنگ استعماری در دول خاورمیانه برای ایجاد تحول در این کشورها، به سراغ زنان رفت. گفتمان استعماری در قرن ۱۹ که به صورت مشخص در تاریخ معاصر مصر قابل رویت است، با تحقیر فرهنگ و سنن بومی، اسلام را سرکوب گر زنان می‌دانست و معتقد بود ادیان و فرهنگ‌های آسیایی، در ماهیت خود، زن ستیز هستند و جوامع اسلامی و زنان برای رهایی از چنگ این ستم تاریخی، راهی جز برگزیدن طریقه غرب و غربگرایی در پروسه تحول و ترقی خود ندارند. استعمارگران و روشنفکران غربگرای بومی که در این رویکرد متحد آنها بودند، برای اثبات سرکوب‌گری اسلام، بر حجاب و جدایی زن و مرد در حوزه عمومی انگشت گذاشتند.
تبلیغ فرهنگ بی حجابی و اشاعه آن به عنوان نماد جنبش زنان از طرف روشنفکران در کشورهای خاورمیانه و از جمله ایران، برای زنان و جنبش حقوقی آنها به قیمت گزافی تمام شد.
این منازعه تاریخی بر سر حجاب و حقوق زنان با انتشار کتاب تحریره المراه یا آزادی زن، نوشته قاسم امین که در سال ۱۸۹۹ به چاپ رسید، آغاز شد. انتشار این کتاب که محتوایش مبنی بر اخذ الگوی استعاری، تحقیر فرهنگ و سنت بومی و اسلامی و تحقیر زنان مصری و ضرورت بی حجاب شدن آنها بود، غوغایی در جهان عرب و اسلام برانگیخت. این کتاب که به عنوان سرآغاز ظهور فمنیسم در فرهنگ مصری و اسلامی در نظر گرفته می‌شود، نخستین منازعه بر سر حجاب بود که واکنش‌های شدیدی را از جانب ناسیونالیست‌های ضد استعماری و اسلام گرایان ایجاد کرد.
حوریه چراغچی
برگرفته از مقاله: «فمنیسم در پی ستیز با مردان نیست!»
انتهای پیام
