دسته‌بندی نشدهاسلام و بهائیتاعتقاداتبهائیت

بهائیت و مفهوم مرگ و زندگی در قیامت (بخش پنجم)

تازه‌ترین به‌روزرسانی 15 اسفند 1400

بازدیدها: 6

بهائیت و مفهوم مرگ و زندگی در قیامت

بزرگان فرقه بهائیت بر این باورند که قیامت در قرآن کریم به معنای نسخ دین پیشین و آمدن شریعت جدید است. در این نگاه، دیگر خبری از حوادث آخرالزمانی و نابودی نظام آفرینش وجود ندارد و معاد نیز به گونه ای دیگر تعریف می شود (1). اما در این میان، برخی از آیات قرآن مجید، از قبیل آیاتی که خبر از زنده شدن مردگان در روز قیامت را می دهد، با این نگاه ناسازگار است. از این رو، میرزا حسینعلی نوری، پایه گذار فرقه بهائیت برای رفع این مشکل، تعریفی جدید از مفهوم مرگ و زندگی ارائه می دهد. بر این اساس، منظور از مرگ، نه صورت حقیقی آن، بلکه ایمان نیاوردن به پیامبر جدید است و در مقابل، ایمان نیز به پذیرش پیامبر و شریعت جدید اشاره دارد.

این در حالی است که برخی دیگر از آیات قرآن، تعریف پیشنهادی نوری در این زمینه را نقض می کنند. از جمله این آیات می توان به آیه 259 سوره بقره اشاره نمود. این آیه شریفه برای اثبات معاد در قیامت، ماجرای حضرت عزیر نبی (ع) را نقل می کند. در این ماجرا، حضرت عزیر (ع) از خداوند متعال درباره چگونگی زنده شدن مردگان (منظور در زمان قیامت است) سؤال می کند. پروردگار حکیم نیز ایشان را به مدت صد سال می میراند و دوباره زنده می کند.

در این داستان به عزیر نبی (ع) امر می شود که به جسد پوسیده الاغ خویش نظر کند. سپس به فرمان پروردگار علیم و قدیر، استخوان های پوسیده الان به هم پیوند می خورد و بر آن ها گوشت رویانیده می شود. این در حالی است که غذا و آب حضرت (ع) در مدت این صد سال به امر خداوند متعال، هیچ تغییری نمی کند و پاک و سالم باقی می ماند.

3- نقد برداشت بهائیان از مفهوم مرگ و زندگی: خلق دوباره استخوان های پوسیده

از جمله آیاتی که تعریف میرزا حسینعلی نوری و پیروان فرقه بهائیت مبنی بر باور به معنایی جدید از مفهوم مرگ و زندگی در آیات مرتبط با قیامت را نقض می کند، آیات 77 الی 83 سوره مبارکه یس است.

بر اساس این آیات، در زمان پیامبر خاتم (ص)، یکی از مشرکان، قطعه استخوان پوسیده ای را در برابر پیامبر (ص) پودر می کند و بر زمین می ریزد. سپس خطاب به آن حضرت می گوید، چه کسی این استخوان های پوسیده را زنده می کند؟

خداوند متعال این ماجرا را این گونه نقل می کند:

“أَوَلَمْ يَرَ الْإِنْسَانُ أَنَّا خَلَقْنَاهُ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِيمٌ مُبِينٌ. وَضَرَبَ لَنَا مَثَلًا وَنَسِيَ خَلْقَهُ قَالَ مَنْ يُحْيِي الْعِظَامَ وَهِيَ رَمِيمٌ. قُلْ يُحْيِيهَا الَّذِي أَنْشَأَهَا أَوَّلَ مَرَّةٍ وَهُوَ بِكُلِّ خَلْقٍ عَلِيمٌ.

الَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَارًا فَإِذَا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ. أَوَلَيْسَ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِقَادِرٍ عَلَىٰ أَنْ يَخْلُقَ مِثْلَهُمْ بَلَىٰ وَهُوَ الْخَلَّاقُ الْعَلِيمُ. إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَيْئًا أَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ. فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْءٍ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ“. (یس، آیات 77-83)

“آیا انسان ندانسته که ما او را از نطفه ای [پست و ناچیز] آفریده ایم و اینک ستیزه گری آشکار است؟ در حالی که آفرینش نخستین خود را از یاد برده برای ما مثلی زد [و] گفت: چه کسی این استخوان ها را در حالی که پوسیده اند، زنده می کند؟ بگو: همان کسی که نخستین بار آن را پدید آورد.

زنده اش می کند، و او به هر چیزی داناست. همان کسی که برای شما از درخت سبز، «آتش زنه» آفرید، که اکنون شما از آن آتش می افروزید. آیا کسی که آسمان ها و زمین را آفریده است، قدرت ندارد که [پس از مرگشان] همانند آنان را بیافریند؟ چرا قدرت دارد؛ زیرا اوست که آفریننده بسیار داناست. شأن او این است که چون پدید آمدن چیزی را اراده کند، فقط به آن می گوید: باش، پس بی درنگ موجود می شود. بنابراین [از هر عیب و نقصی] منزه است خدایی که مالکیت و فرمانروایی همه چیز به دست اوست، و به سوی او بازگردانده می شوید“.

بر اساس این داستان قرآنی، پر واضح است که در زمان رسول گرامی اسلام (ص) نیز، منظور از زنده شدن مردگان در قیامت، همان زنده شدن حقیقی بوده است. شاهد این ادعا این که اگر منظور از مرگ و زندگی در آیات مرتبط با قیامت، چیزی غیر از معنای حقیقی آن بود، خداوند در پاسخ به سؤال این فرد مشرک، اشتباه او را تذکر می داد. حال آن که نه تنها اصلاحی در برداشت فرد مشرک از معنای مرگ و زندگی صورت نمی گیرد، بلکه دقیقاً متناسب با ادعای او، مواردی به عنوان نمونه های عینی زنده شدن مردگان در نظام آفرینش بیان می گردد.

کلام آخر

اگر چه در برخی از آیات قرآن کریم، منظور از مرگ و زندگی، حیات و ممات ایمانی است، اما این مسئله در رابطه با مقصود از این مفهوم در رابطه با بحث قیامت صدق نمی کند. آیات 259 و 260 سوره بقره و همچنین آیات پایانی سوره مبارکه یس، گواهی بر این مدعا می باشد.