بازدیدها: ۸
حجت‌الاسلام مظاهری سیف با اشاره تغییر و تحولات یوگا گفت: صدها سال قبل یوگی‌ها پوست خود را زیر آفتاب می سوزاندند تا پوست‌شان مقاوم شود و خاکستر مرده‌ها را به بدن شان می‌مالیدند ولی امروزه یوگا به روشی برای مراقبت پوستی تبدیل شده است و اکنون برای تقویت حافظه، آموزش زبان و تولید ثروت معرفی میشود در حالی که در اصل برای ترک تعلقات بود و شاید کسانی که در ابتدا گیتا را نوشتند پیامبر بودند چرا که سخنان حکیمانه و ارزشمندی داشتند که به تدریج طی چند صد سال دچار تغییر و تحریف شده است.
به گزارش فاران نیوز، حجت‌الاسلام مظاهری سیف در نشست تخصصی «بررسی حقیقت یوگا و مدیتیشن» که در دانشگاه آزاد اسلامی مشهد برگزار شد عنوان کرد: مسأله یوگا یک مسأله جهانی است که در دهه بیستم یوگا در سطح جهان گسترش پیدا کرد و همراه با تغییر و تحولاتی بود اما این تحولات به معنای تغییر در اصل آن نیست و نوعی تکامل است و انقطاعی در آن به وجود نیامده است.
مدیر موسسه بهداشت معنوی در رابطه با تاریخچه یوجا بیان کرد: در بحث از تاریخچه یوگا باید ببینم مروجان یوگا آغاز آن را از کجا می‌دانند در برخی منابع اینگونه ذکر شده که اولین بار شیوا، یکی از خدایان سه‌گانه هندی به پارواتی، الهه تعلیم و تربیت آموزش داد و بعد به انسان ها آموزش داده شد. یوگا شیوه‌ای است که خدایان بر آن شیوه زندگی می‌کنند و آنچه یک منش خدایی بود از شیوا به پارواتی و سپس به انسان‌ها منتقل شد.
رواج یوگا در میان انسان‌ها
وی افزود: درباره ترویج یوگا دو دیدگاه وجود، دیدگاه اول معتقد است بر اساس متون ودایی است که اساس متون مقدسی که انواع مذاهب هندی است. دیدگاه دیگری هم وجود دارد که بیشتر محققان غربی روی آن تاکید دارند و یوگا را بقایای قبل از تمدن ودایی می‌دانند. این دیدگاه معتقد است قبل از میلاد تمدنی در هندوستان به نام دراویدیان، تمدن دره سند بوده که در آن پرستش خدایان مذکر با ویژگی هایی که امروز در شیوا می‌بینیم و همچنین الهه‌ها، خدایان مونث، تصویرهای شمایل مجسمه بودا را در بقایای دره سند پیدا کرده‌اند که می‌گویند به قبل از تمدن ودایی و آریایی برمی‌گردد و همان یوگا است.
حجت‌الاسلام مظاهری سیف ادامه داد: آریایی ها تفکر خاصی را گسترش دادند و خدایان مختلفی مثل آب، آسمان و آتش را مطرح کردند که مانند وداهای زرتشتی است. در بخش چهارم وداها دیدگاه‌ها عوض میشود و بقایای تمدن دراویدی در طول زمان آریایی ها تحت تاثیر قرار می دهد و نگرش ها را وارد کار می‌کند.
مدیر موسسه بهداشت معنوی اشاره کرد: در تمدن دراویدیان انسان و مسائل انسانی مهم و مقدس تلقی میشود مانند خدای زمان که برای انسان مسأله است و در آن سِحرها و افسون‌ها به صورت روش‌هایی کاهنده رنج در زندگی، مطرح میشود که گویا آثار آمیزش تمدن دراویدیان با تمدن ودایی این بخش از وداها را تشکیل می‌دهد.
وی با بیان اینکه بر اساس هر دو دیدگاه می توانیم یوگا را ردیابی کنیم، بیان کرد: محققان هندی یوگا را جزو مکاتب فلسفی حساب می‌کنند که مبتنی بر متون وحیانی است. اولین موج در دوره‌های میانی از حدود چهارصد سال قبل از میلاد آغاز میشود تا حدود قرن هجدهم است که چند جریان اصلی یوگا در آن قرار دارد و تاکید آن بر آگاهی است یعنی می‌خواهند آگاهی بشر را پرورش و نجات دهند و معتقدند آگاهی بشر دچار آمیختگی بین ماده و روح شده و به اسارت ماده درآمده و باید با آگاهی رها شود که این موج تکیه بر آگاهی در اولین موجی که در دوره میانی تاریخ پیدا شد دیده میشود.
رویکرد جدید در یوگا
حجت‌الاسلام مظاهری سیف در ادامه گفت: پس از آن شاهد پیدایش جریان‌هایی به نام «تانترا» هستیم که از حدود قرن پنجم آغاز شد و به تدریج به اوج رسید و برخی آن را به عنوان مذهب حساب کرده‌اند. به نظر می‌آید که تانترا مذهب نبوده و یک رویکرد جدید بوده که در قرن هفدهم به اوج خود می‌رسد و این رویکرد جدی بوده است. ما موج تانترا را هم در آیین هندو و هم در جریان بودا داریم که از تمدن دره سند اقتباس شده است.
این پژوهشگر عرصه یوگا افزود: دومین مورد، آیین‌های جنسی است که در آیین تانترا خیلی برجسته است که مخفیانه انجام می‌شد و مجموعه‌هایی شکل گرفت که عریان باهم زندگی می‌کردند و آیین‌های جنسی را انجام می‌دادند و زنان را می‌پرستیدند و یونی را می پرستیدند که سنگ‌هایی به شکل آلت جنسی زنانه بود و نوعی تقدس انرژی زنانه در آن مهم بود.
مدیر موسسه بهداشت معنوی با اشاره به اینکه تانترا ابتدا پر شور آغاز شد اما رفته رفته تغییر کرد، خاطرنشان کرد: آنها معتقد بودند که مایع جنسی انرژی حیاتی دارد و منشا خلقت است و آن را می‌خوردند و تفسیرهای معنوی از آن می کردند و از تفسیر پیدایش انسان می‌خواستند به ماوراء برسند. آنها معتقد بودند در آیین‌های جنسی باید این انرژی را فعال کرد و تمرین‌های خاص برای آن به وجود آمد. همچنین اعتقاد داشتند که اگر این انرژی حیاتی را جریان دهند ولی جلوی خروج آن را بگیرند باعث میشود این نیروی حیاتی در وجودشان باقی بماند و تحولات عظیم معنوی ایجاد کند.
حجت‌الاسلام مظاهری سیف مطرح کرد: آنها از بدن انرژیایی صحبت می‌کنند و می‌گویند به‌جز این بدن جسمی یک بدن انرژی داریم که مانند تخم‌مرغ این بدن را در برگرفته است. تمرین‌های یوگا قبل از آن خیلی ساده بود به‌عنوان مثال در گوشه‌ای خلوت ذکر «اومم» را می‌گفتند. در «گیتا» که بخشی از متون‌های مقدس است، اینگونه توصیف شده که در مکانی مرتفع و آرام، علف پخش کنید و پارچه‌ای نرم بیندازید، بنشینید و یوگا انجام دهید و اگر نمی‌توانید، حداقل عاشقانه به کریشنا خدمت کنید که یوگای عشق در اینجا مطرح میشود. اینجا بود که در یوگا مزیت های بدنی سخت اجرا میشود مثلا در اجرای آیین تانترا گردن، سر و شانه روی زمین است و بقیه بدن بالا است که برای برگرداندن انرژی به چاکراها است، البته تعداد چاکراها در تانترای اولیه کمتر بوده است. در حالت‌های بدنی که در آن پیچش، فشردگی و واژگونی است، برای این است که انرژی جمع شود که به آن باندا می‌گویند و مفهوم باندا یعنی قفل کردن انرژی که باید در بدن باقی بماند و بدن تقویت شود.
وی اضافه کرد: بخش‌هایی که در آن روی انرژی جنسی تاکید دارد به‌عنوان لایایوگا مطرح میشود و به تدریج کندالینی یوگا به وجود می‌آید که خیلی تفاوتی با لایایوگا ندارد. گاهی انرژی درونی به عنوان ماری که دور خود حلقه زده مطرح میشود و به آن کندالینی یوگا گفته میشود. اولین کسی است که این جریانات تانترا را راه انداخت از تعبیر لایایوگا استفاده می‌کند که خیلی به کندالینی یوگا نزدیک است.
حجت‌الاسلام مظاهری سیف تاکید کرد: موضوع موج اول دوره میانی آگاهی و موج دوم، بدن انرژی بود و قرن هفدهم و اندکی قبل از آن وضعیت‌های بدنی مهم شد و بخش های دیگر یوگا مطرح نمی‌شد و شروع به پرهیز دادن در یوگا کردند. کاهش پرداختن به ابعاد انرژیایی و تکیه بر روش‌های بدنی، رفته رفته چهره جدیدی به یوگا داد که به نام هاتایوگا شناخته میشود و به قرن هفدهم مربوط میشود.
تحولات شدید یوگا در قرن بیستم و تبدیل شدن آن به ورزش
مدیر موسسه بهداشت معنوی تصریح کرد: در آستانه قرن بیستم تحولات زیادی در یوگا رخ می‌دهد و یکی از کسانی که روی یوگای جدید تحقیق می‌کند می‌گوید: تا قبل از قرن بیستم نماد یوگا مردان ژولیده و خاکسترمالی شده بودند که در حاشیه هند زندگی می‌کردند و ریاضت می‌کشیدند ولی بعد از آن زنان سفید خوش اندام به نماد یوگا تبدیل شدند. در قرن بیستم به‌تدریج مسابقات جهانی یوگا انجام شد و به عنوان ورزش معرفی شد.
وی با تاکید بر تحولات یوگا در قرن بیستم گفت: در این قرن عوامل مختلفی این شرایط را ایجاد کردند که مهمتر از همه «گورو»های نوظهور بودند که به رهبران معنوی معنوی می‌گویند و در یوگا تغییرات ایجاد کردند. کمپانی هند شرقی دو قرن در هند نفوذ داشتند و گوروهای جدیدی درست کردند و آنها را با عنوان مظاهر معنویت به غرب معرفی کردند و جهان شرقی را دنیای معنوی و غرب را دنیای مادی معرفی کردند که به معنویت شرقی نیاز دارند.
رواج یوگا در غرب
اولین گوروهایی که به غرب رفتند از یوگا حرف زدند و مهم‌ترین آنها در سال ۱۳۹۸ به یک گردهمایی در آمریکا دعوت میشود که سالروز تاسیس آمریکا بوده. وی به زبان انگلیسی مسلط و از یک خانواده مرفه بوده و یک سخنرانی حرفه‌ای در آن جلسه انجام می‌دهد و دعوت به ترکیب و تلفیق ادیان و برچیدن مرزها می‌کند.
حجت‌الاسلام مظاهری سیف همچین مطرح کرد: «ماکس مولر» یک الهی‌دان آمریکایی است که روی شرق شناسی کار کرد و دین شناسی تطبیقی را پایه‌گذاری کرد چرا که برای نظم نوین جهانی به یک ایدیولوژی نیاز داشتند. ماکس مولر عنوان کرد که از عناصر مشترک ادیان دین جدیدی بسازیم ولی نام جدیدی روی آن نگذاریم و مبنای آن لیبرالیسم است که همه با هم کنار می آیند و سرسختی باورهای دینی حذف میشود که برای تمدن لیبرال سرمایه داری غرب لازم بود. برای شناختن ادیان شرق بسیار هزینه کردند و افرادی را به حوزه علمیه قم بورسیه کردند که سال‌ها شاگرد علامه طباطبایی بود و شیعه شد.
این گورو که در آمریکا سخنرانی کرد بسیار تحت تأثیر ماکس مولر بود و به هندوئیسم دامن می‌زد. پس از مدتی متوجه شدند یوگا نخبگان را جذب می‌کند اما جامعه غربی را جذب نمی‌کند، پس یک پله پایین‌تر آمدند.
وی ادامه داد: جریان های مختلفی در هند به وجود آمد که یکی از آنها جریان شمال نام دارد و جریان جنوب نیز تأسیس شد، جریان شمال جنبه تانترا در آن قوی‌تر است ولی جریان جنوب جسمی‌تر است. «کریشنام آچاریا» که موسس جریان جنوب و استاد یوگا بود را برای آموزش یوگا به شهر میسور آوردند که این اتفاقات در هند مسأله عجیبی بود چرا که در هند سیستم طبقاتی وجود داشت و قرار گرفتن در طبقات بر اساس تناسخ به این باز می‌گشت که چقدر در زندگی قبلی آدم خوب یا بدی بوده‌اند.
در این سیستم کاستی، زیردستان برای خروج از چرخه تناسخ یوگا انجام می‌دادند که دیگر به دنیای پر از رنج برنگردند یا در طبقه بهتری به دنیا بیایند. تا پیش از قرن بیستم یوگا اینگونه بود و طبقات بالا که سطح بالایی داشتند یوگا کار نمی‌کردند. اما در قرن بیستم می‌بینیم که کریشنام آچاریا به کاخ فرماندار میسور دعوت میشود و از او خواسته میشود به آنها یوگا آموزش داده شود.
آچاریا با الهام از حرکات ژیمناستیک یک استاد اروپایی در کاخ میسور، آسانا(وضعیت‌های بدنی یوگا که ثابت بوده است)های پویا ایجاد کرد که جنبه نمایشی پیدا کرد و شاگردانش این آساناها را گسترش دادند در حالی که آسانا در زبان سانسکریت در زبان پهلوی یعنی آسان و سهل و یعنی راحت نشستن.
حجت‌الاسلام مظاهری سیف بیان کرد: تا قرن هفدهم ۳۰ مدل آسانا وجود داشت که به ۸۴ آسانا رسید که توسط جریان هاتایوگا به وجود آمد. به‌تدریج بیش از دویست آسانا به وجود آمد و اکنون به جایی رسیدیم که بیش از هزار آسانا طراحی شده است.
کریشنام آچاریا شاگردی داشت که خانمی به نام «یوژنی پترسون» اهلی چک‌اسلواکی بود. ابتدا کریشنا او را نمی پذیرفت و می‌گفت که این ورزش زنانه نیست (تا قرن بیستم یوگا به زنان آموزش داده نمی‌شد) اما وقتی اصرار می‌کند او را می‌پذیرد و پترسون نامش را به نام هندویی «ایندرا دوی» تغییر می‌دهد و این خیلی مهم است که شما با انجام یوگا هندو می‌شوید.
یوژنی پترسون بعد از آموزش دیدن به آمریکا می‌رود و در هالیوود به آموزش یوگا می‌پردازد و با یک مرکز زیبایی هم همکاری می‌کند و به بازیگران رسیدگی‌های پوستی و تناسب اندام ارائه می‌کند و یوگا به روشی برای تناسب اندام تبدیل میشود. پترسون روش جدیدی ارائه نکرد بلکه یوگا را برای تناسب اندام مفید معرفی کرد و کم کم بازیگران هالیوود یوگی شدند و موجی از گرایش به یوگا در آمریکا ایجاد شد و از آنجا این موج به ایران آمد و زنان به یوگا وارد شدند و روشی برای شادابی و زیبایی پوست تبدیل شد.
وی همچنین گفت: صد سال قبل از آن یوگی‌ها پوست خود را زیر آفتاب می سوزاندند تا پوست‌شان مقاوم شود و خاکستر مرده‌ها را به بدن شان می‌مالیدند ولی امروز به روش مراقبت پوستی تبدیل شده است و اکنون برای تقویت حافظه، آموزش زبان و تولید ثروت معرفی میشود در حالی که در اصل برای ترک تعلقات بود و شاید کسانی که در ابتدا گیتا را نوشتند پیامبر بودند چرا که سخنان حکیمانه و ارزشمندی داشتند که به تدریج طی چند صد سال دچار تغییر و تحریف شده است.
ورود یوگا به ایران
حجت‌الاسلام مظاهری سیف در رابطه با ترویج یوگا در ایران مطرح کرد: یوگا در ایران از سال ۴۳ وارد شد، فردی بنام مجید موقر که از رجال دربار پهلوی بود و ماموریتی ده ساله در انگلستان داشت و وقتی بازگشت مجله مهر را راه اندازی کرد و در آن درباره یوگا نوشت و در مجله دانشمند هم شروع به نوشتن درباره یوگا کرد و در سال ۴۵ اولین مرکز آموزش یوگا را راه اندازی و آدم‌های معروف را دعوت کرد و اینگونه پیش رفت که برای آموزش یوگا به شاه و ملکه از آمریکا استاد یوگا آوردند.
یوگا در سطح بالا و اشراف آموزش داده می‌شد و نخبگان به تبلیغ آن پرداختند. از سال ۵۵ فردی به نام ژاله نمازی در تلویزیون ملی به آموزش یوگا پرداخت و یوگا عمومی شد. قبل از انقلاب فردی، نمایندگی جامعه بین‌المللی آگاهی کریشنا را که همان جریانی است که یوگا را در غرب گسترش داد، در ایران ایجاد کرد که با انقلاب مصادف شد.
ژاله نمازی متعلق به خاندان نمازی های شیراز بود که برادرش معاون وزیر کشور در زمان شاه بود که در دهه هشتاد به ایران آمد و به جرم شبکه‌سازی گسترده جاسوسی از طریق ان‌جی‌او ها دستگیر شد، هر چند بدنه‌ای که با خود همراه ساخته بود در ایران ماندگار شد. نام فامیلی نمازی‌ها «جدیدالاسلام» بود و یهودیان تازه مسلمان بودند.
شاگردان ژاله نمازی بعد از انقلاب ابتدا به آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان رفتند و با آنها کار کردند و گزارش‌هایی مبنی بر موثر بودن یوگا منتشر نمودند. در حدود سال ۷۶ موفق شدند کمیته یوگا را در فدراسیون ورزشهای همگانی تاسیس کنند که سه نفر بودند، نفر اول آقای مهدوی بود که از طریق مجله موقر با یوگا آشنا شده بود، نفر دوم عبدالحمید موحدی نائینی بود که در دهه شصت برای تحصیل به هند رفته و با یوگا آشنا میشود د و به شخصی معروف تبدیل میشود که بهتر از هندی‌ها یوگا می‌کند و نفر سوم سهیلا احمدی است که نام اصلیش مایا ماچائو است که اصالتا هندو است.
این سه نفر یوگا را در ایران رسمی کردند و هر سه مربیان فعال یوگا هستند و هنوز با وجود کهولت سن همچنان یوگا آموزش می‌دهند و امروز در سفارت هند آیین‌های شیواپرستی را مانند سال‌های قبل انجام می‌دهند.
آنچه گفته شد به معنای تغییر اساسی در یوگا نیست و فقط هم در ایران ترویج نشده است بلکه وقتی موج گرایش به یوگا در غرب ایجاد شد واتیکان علیه آن بیانیه صادر کرد. در برخی ایالت‌های مذهبی آمریکا مانند بوستون یوگا ممنوع است. وقتی دیدند در غرب هم اینگونه است، شعار دادند که یوگا برابر با ورزش است و به جنبه‌های اعتقادی آن کاری نداریم در حالی که مؤسس مؤسسه YOGA AS SPORT در سوئیس در صفحه شخصی خود لایه‌های ایدیولوژیک یوگا را مطرح می‌کند. در ایران نیز برای ترویج یوگا دقیقا همین روند را در پیش گرفتند.
انتهای پیام
