بازدیدها: 8
حقیقت جویی و تحرّی حقیقت و حق طلبی، از نیازهای فطری انسان به شمار می‌رود. بهائیان معتقدند اصل تحرّی حقیقت و یافتن حقیقت یک امر بدیع است، چون موسس تحرّی حقیقت، بهاءالله (مؤسس فرقه بهائیت) است و این در ادیان دیگر نبوده است. در این مقاله به بررسی تحرّی حقیقت و ادعای بهائیان در این زمینه پرداخته می شود.
تحری حقیقت یکی از اصول دوازده گانه بهائیت!
عبدالبهاء (از رهبران فرقه بهائیت) در سفرهای تبلیغی خود به اروپا و آمریکا، اصول 12گانه ای را به عنوان تعالیم بهائیت معرفی کرد.
وی ادعا کرد که این اصول برگرفته از تعالیم بدیع میرزا حسین علی نوری (بهاءالله) می باشد.
- بعضی از این اصول نه تنها از بهاءالله الهام گرفته نشده، بلکه مخالف تفکر وی می باشد.
- برخی از اصول نیز نه تنها تازه و جدید نیستند، بلکه در دوره های قبل از بهاءالله وجود داشته اند. و در گذشته بسیار علمی تر و منطقی تر درباره آنها بحث شده است.
یکی از این اصول دوازده گانه، تحرّی حقیقت است. در ادامه بحث، این اصل بررسی خواهد شد.
تحرّی حقیقت به چه معناست؟
- کلمه تحرّی حقیقت، به معنای آزادسازی حقیقت و حقیقت جویی است.
- به این معنی که انسان باید شخصا و بدون هیچ فشاری از جانب کسی، عقیده اش را انتخاب کند.
- این یک امر فطری است که در تمام ملل و ادیان مورد قبول است.
- عقیده انسان اگر همراه با تحقیق و جستجو باشد ارزشمند است.
قرآن و حقیقت جویی
- قرآن به عنوان منشور هدایت انسان، بر تحقیق در دین تأکید بسیاری دارد.
- آیات قرآن به سرزنش افرادی که از اجداد خود تقلید کرده اند، می پردازد.
- همچنین از نظر قرآن تبعیت از اکثریت، و از بزرگان منحرف اقوام نکوهیده است.
- پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) از پیروانش می خواهد که کورکورانه از دیگران تبعیت نکنند.
- بر همین اساس در رساله های علمیه فقهای اسلامی، اصول دین قابل تقلید نیست و هر فرد باید با اندیشه و عقل خود به آنها دست یابد.
در آیه 104 سوره مائده، تقلید کورکورانه از اجداد و پدران، نکوهش شده است:
«وَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ تَعَالَوْا إِلَىٰ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ وَإِلَى الرَّسُولِ قَالُوا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَيْهِ آبَاءَنَا ۚ أَوَلَوْ كَانَ آبَاؤُهُمْ لَا يَعْلَمُونَ شَيْئًا وَلَا يَهْتَدُونَ» و هنگامی که به آنها گفته شود: به سوی آنچه خدا نازل کرده، و به سوی پیامبر بیایید، می گویند: آنچه از پدران خود یافته ایم ما را بس است؛ آیا اگر پدران آنها چیزی نمی دانستند، و هدایت نیافته بودند [باز هم از آنها پیروی می کنند.]؟!
و همچنین در آیه 67 سوره احزاب می فرماید:
«وَ قَالُوا رَبَّنَا إِنَّا أَطَعْنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَاءَنَا فَأَضَلُّونَا السَّبِيلَا» و می گویند: پروردگارا! همانا ما از فرمانروایان و بزرگانمان اطاعت کردیم، در نتیجه گمراهمان کردند.
بهائیت و یافتن حقیقت (از ادعا تا واقعیت)
حقیقت جویی و تحرّی حقیقت در بهائیت، چیزی بیشتر از یک شعار نیست؛ زیرا
- از یک طرف ادعا می شود که هر کس باید با توکل به خداوند، با گوش خود بشنود و بخواند و با عقل خود تفکر کند و از سوی دیگر می گوید:
«فهم کلمات الهیه و درک بیانات حمامات معنویه، هیچ دخلی به علم ظاهری ندارد. این منوط به صفای قلب و تزکیه نفوس و فراغت روح است.» (ایقان، ص163)
پس دیدن و شنیدن و تفکر باعقل، عملی بی اهمیت است!! و ادعاهای بی موردی خواهد بود!
- بهاءالله در نوشته هایش، از مریدانش خواسته تا به نغمه های مخالف خود توجه نکنند.
حتی اگر کلامشان به کلّ کتب و آیات مستند باشد:
«جمیع احبّاء الله لازم است که از هر نفسی که رائحه بعضا از جمال عزّ ابهی ادراک نمایند، از او احتراز جویند؛ اگرچه به کلّ آیات ناطق شود و به کلّ کتب تمسّک جوید، الی ان قال عزّ اسمه. پس در کمال حفظ، خود را حفظ نماید که مبادا به دام تزویر و حیله گرفتار آید… پس از چنین اشخاص اعراض نمودن، اقرب طرق مرضات الهی بوده و خواهد بود، چه که نفسشان مثل سمّ سرایت کننده است.» (گنجینه حدود و احکام، ص450)
- هنگامی که به خاطرات و احوالات کسانی که از بهائیت برگشته اند، نگاهی بیاندازیم، به طرز شگفت آوری، فقدان آزادی عقیده و تفکر در بین بهائیان دیده می شود. که این امر خلاف ادعاهای این جماعت است. شخص در صورت تفکر در آرای مخالف، از جمع بهائیان طرد خواهد شد.
بنابراین هیچ شخص بهائی حق جستجوی حقیقت را ندارد و بهائیان از ترس اخراج از جمع به دنبال حقیقت نخواهد رفت.
پاسخ به یک سؤال
در پایان این سؤال مطرح می شود که: اگر جستجوی حقیقت، راه وصول به حقیقت است، حتما در ابتدای راه شبهاتی پیش می‌آید که باید به آنها پاسخ گفت. اگر شخصی به صرف داشتن شبهه، مرتد شناخته شود چگونه راه وصول به حق را طی کند؟!
(برگرفته از کتاب در جستجوی حقیقت، علیرضا روزبهانی بروجردی)
