بازدیدها: 17
در حالی که روند تأسیس دولت مستقل بکتاشیه در آلبانی در مراحل نهایی خود قرار دارد دیدار اخیر پاپ فرانسیس با رهبران این طریقت صوفی در واتیکان به عنوان نشانه ای از حمایت سیاسی و مشورتی کلیسا از این پروژه جنجالیست. این دیدار که در رسانه های آلبانیا بازتاب گسترده ای داشت بار دیگر پرسشهایی درباره اهداف بلندمدت این پروژه و پیامدهای آن برای مسلمانان و به ویژه شیعیان منطقه مطرح کرده است.
دولت بكتاشیه پروژه ای در حال تحقق با حمایت غرب
تأسیس دولت مستقل بكتاشیه در آلبانی دیگر یک احتمال نیست بلکه فرایندی است که مراحل اجرایی خود را طی میکند این دولت که قرار است در مساحتی حدود ۱۱ هکتار تشکیل شود به عنوان یک دولت لیبرال و غیر متعارف معرفی شده که از الگوهای سنتی دولتهای اسلامی فاصله دارد. به اذعان رهبر دینی بکتاشیه در آلبانی در این دولت مصرف الکل مجاز خواهد بود و هیچ گونه قنون گذاری در زمینه پوشش از جمله حجاب زنان وجود نخواهد شد.
اگر چه در ظاهر واتیکان در تأسیس این دولت دخالت ندارد اما دیدار اخیر پاپ فرانسیس با حاجی بابا ادموند ابراهیماج»، رهبر بکتاشیه و تأكيد بر گسترش همکاری های دینی در عمل به عنوان نوعی تأیید و حمایت بین المللی از این پروژه است.
پیامدهای سیاسی و واکنش ترکیه
ترکیه که میزبان تعداد زیادی از پیروان بکتاشیه است و این طریقت را مرتبط با جامعه علویان خود می داند احتمالاً به این تحولات واکنش نشان خواهد داد. این در حالی است که دولت ترکیه پس از تأسیس جمهوری در دهه ۱۹۲۰، هرگونه سازمان دینی مستقل را ممنوع و رهبران بکتاشیه را از کشور اخراج کرد. اکنون با تأسیس یک دولت مستقل بکتاشیه در آلبانی و حمایت غیر مستقیم واتیکان از آن تعادل مذهبی و سیاسی در منطقه ممکن است دستخوش تغییرات جدی شود.
این تحولات میتواند به عاملی تنش زا در روابط واتیکان و آنکارا تبدیل شود به ویژه با توجه به سفر احتمالی پاپ فرانسیس به ترکیه برای بزرگداشت نخستین شورای کلیسایی جهانی (نیقیه)، که به شکل سنتی برای کلیسای کاتولیک اهمیت زیادی دارد.
حضور چهره های صهیونیستی در نشست واتیکان ارتباطات پنهان
یکی از جنبه های کمتر مورد توجه این نشست حضور یوئل کاپلان خاخام ارشد آلبانی بود. او از حامیان رژیم صهیونیستی و از داوطلبان جنگ علیه مردم فلسطین و لبنان محسوب میشود. نکته قابل تأمل این است که واتیکان در بیانیه رسمی خود، هیچ اشاره ای به حضور این چهره نکرد.
این در حالی است که جماعت بکتاشیه به داشتن روابط مثبت با رژیم صهیونیستی مشهور است و همین امر باعث شده که نشست اخیر تنها یک دیدار مذهبی به شمار نیاید بلکه بخشی از یک نقشه گسترده تر برای تغییر معادلات مذهبی و ژئوپلیتیک در منطقه بدانند آیا واتیکان بکتاشیه و اسرائیل در حال پیشبرد پروژه ای مشترک برای ایجاد تغییرات استراتژیک در بالکان هستند؟
هشدار برای مسلمانان و شیعیان
حمایت غیر مستقیم واتیکان از روند تشکیل دولت بکتاشیه، زنگ خطر مهمی را برای مسلمانان و به ویژه شیعیان منطقه به صدا درآورده است. در شرایطی که این دولت جدید ماهیتی سکولار و لیبرال خواهد داشت و با آموزههای سنتی اسلامی فاصله زیادی دارد پیامدهای آن میتواند تأثیرات گسترده ای بر جوامع اسلامی داشته باشد.
این تحولات نشان میدهد که پروژه تأسیس دولت بکتاشیه تنها یک چالش محلی برای آلبانی نیست بلکه یک تغییر معادلات در سطح منطقه ای است که میتواند به تضعیف هویت اسلامی و شیعی در بالكان منجر شود از این رو، ضروری است که نخبگان و علمای اسلامی نسبت به این روند آگاه باشند و در برابر این تحولات موضعی روشن و قاطع اتخاذ کنند.
انتهای پیام
منبع: سیاق
