بازدیدها: 11
برای برخی از مردم سوال پیش آمده است که اگر انرژی مثبت و منفی درست نیست و خرافه است چرا بزرگان دینی سفارش می‌کنند تا برای امان از چشم زخم یا دفع انرژی منفیِ یک فرد، اسپند دود کنیم؟! یا گیاه اسپند را در منزل آویزان کنیم؟ اگر انرژی منفی وجود ندارد، پس اساساً چشم زخم هم نفی می‌شود!
به گزارش فاران نیوز، اعتقاد معنویت‌های نوپدید بر آن است که یک «میدان انرژی»، موسوم به «هاله» (aura) در اطراف انسان هست. برخی از دو نوع «انرژی مثبت» و «انرژی منفی» سخن می‌گویند و بنابر ادعا، انرژی منفی موجب جذب دیوها، ارواح و اجنه می‌شود و برای انسان کارکردی منفی دارد. این انرژی به صورت نیروی نامحدودی تعریف می‌شود که هر کاری از آن برمی‌آید و بر همه چیز می‌تواند اثر بگذارد. از این رو، آن را خدای درون و قدرت مطلق درونی یا خلاقیت درونی تصور کرده‌اند.
در پاسخ باید گفت: «انرژی»، آن‌گونه که در بسیاری از معنویت‌های نوپدید، به‌ویژه گروه‌های تفکر نو و عصر جدید، مورد بحث قرار می‌گیرد با مفهوم علمی انرژی یکی نیست. انرژی فیزیکی، اندازه و کمیت کاری است که یک شیء انجام داده یا بالقوه می‌تواند انجام دهد. انرژی کمیتی است که قابلیت انجام کار را دارد، قابل انتقال است، روش‌های انتقال آن مشخص است، قابلیت اثبات از طریق ریاضی را دارد و به کمک فرمول‌های ریاضی قابل‌اندازه‌گیری است.
مفهوم فیزیکی انرژی قابلیت ارزش‌گذاری به خوب یا بد را ندارد. تا کنون شواهد و دلایل علمی کافی برای اثبات وجود «انرژی» به مفهوم مورد نظر معنویت‌های نوپدید ارائه نشده است. ممکن است برخی از آنان شواهد پراکنده ای داشته باشند، ولی تجربه‌هایشان قابل تکرار در شرایط مشابه نیست. در نتیجه می‌توان این مفهوم و برداشت از انرژی را شبه علم دانست. عباراتی همچون «انرژی کیهانی»، «انرژی کائنات»، «تفکر مثبت بدون تلاش»، «انرژی مثبت» و «ندای درون» نسخه‌های غیرعلمی و شاعرانه‌ای است که مبتنی بر دانش (و نه علم) روان‌شناسی و بر پایه تجربه شخصی (و نه اصول علمی) از مفهوم علمی انرژی است که توسط مروجان معنویت‌های نوین تئوریزه و بیان می‌شوند.
درباره چشم‌زخم نیز باید گفت: اصل چشم‌زخم بنا بر برخی از گزارش‌های روایی وجود دارد؛ ولی سخن در شاخ و برگ‌های خرافیِ متعددِ پیرامون آن است. برخی از مفسران قرآن کریم آیه وان‌یکاد… (قلم ۵۱) را چنین تفسیر کرده‌اند: می‌فرماید کافران از شدت خشم و ناراحتی گویی نزدیک است که با چشمانشان تو را بخورند و این یک اصطلاح رایج است. یا در تفسیر آیه ۶۷ سوره یوسف، گفته‌اند اگر جناب یعقوب به پسرانش می‌گوید که از درهای مختلف وارد مصر شوید برخی ملاحظات برای حفظ امنیت فرزندانش بوده است تا از سوی حکومت مصر به آنان گزندی نرسد و همه‌با‌هم نباشند تا جلب توجه نشود .بنابراین این‌گونه نیست که این دو آیه تنها به چشم‌زخم و اثرات آن تفسیر شده باشد؛ بلکه احتمالات دیگری هم مطرح شده است. (ر.ک تفسیر نمونه ذیل آیه ۶۷ سوره یوسف و ذیل آیه ۵۱ سوره قلم)
دربارهٔ اسپند دود کردن هم هیچ توصیهٔ معتبر دینی وجود ندارد. در برخی از گزارش‌های روایی تنها در خوردن اسفند (الحَرمَل) خواص درمانی، ذکر شده است، نه دود کردن آن. پس دودکردن اسفند هیچ ربطی به دفع چشم‌زخم و انرژی‌های منفی ندارد. این‌ها ریشه در سنت‌های جاهلی و خرافی دارد؛ ولی گاه چنان در فرهنگ برخی از مناطق پذیرفته شده است که اگر کسی آن را خرافه بداند، گویی خدا را کافر شده است و ضروریات دین را انکار کرده است!
قبول تأثير چشم زخم به طور اجمال، به اين معنى نيست كه، به كارهاى خرافى و اعمال عوامانه در اين گونه موارد پناه برده شود، كه هم بر خلاف دستورات شرع است، و هم سبب شك و ترديد افراد ناآگاه در اصل موضوع، همان گونه كه آلوده شدن بسيارى از حقايق با خرافات، اين تأثير نامطلوب را در اذهان گذارده است.
منابع:
درسنامه نقد معنویت‌های نوپدید
پایگاه اینترنتی بهداشت معنوی
پایگاه اینترنتی جامع الاحادیث
پایگاه اینترنتی حدیث نت
تفسیر نمونه
سید ابوالقاسم ظریف
انتهای پیام
