بازدیدها: 3
مهدی موعود در نگاه باب و بهاء (بخش اول)
امامت موضوعی است که از ابتدای ظهور اسلام به صورت پیوسته در میان مسلمین، محدثین و علمای اسلام مطرح می باشد. همچنین، احادیث و اخبار متعددی از رسول مکرم اسلام (ص) و ائمه طاهرین (ع) در کتب مختلف اسلامی در این زمینه وجود دارد. اگر چه مصادیق امامت در میان شیعه و سنی مورد اجماع نیست، اما در هر صورت، احادیث متعددی در کتب اهل سنت نیز در این رابطه وجود دارد. این احادیث، به ویژه پیرامون شخصیت و نسب امام دوازدهم (عج) به چشم می خورد. در این میان اما، سردمداران بابیت و بهائیت بکلی ساز مخالف سر می دهند. از این رو، در این نوشتار تلاش می شود که موضوع مهدی موعود در نگاه باب و بهاء مورد بررسی قرار گیرد.
مهدی موعود در احادیث اسلامی
شیخ صدوق در کتاب اکمال الدین، باب 38 از امام حسن عسکری (ع) نقل می کند:
“ای احمد بن اسحاق، اگر برای تو مقام و محبوبیتی در نزد خدا و حجت های او نبود، این بچه را به تو نشان نمی دادم. این فرزند من است و نامیده ام او را به اسم رسول خدا (ص) و به کنیه او که جهان را با عدل و داد پر خواهد کرد، پس از این که از ستم و جور پر شود“.
در باب 23 از همان کتاب، از رسول اکرم (ص) روایت می شود که پس از بیان اسامی اوصیای خویش فرمودند:
“پس از امام دهم، پسر او حسن بن علی و بعد از او پسرش قائم بحق و مهدی امت من است، که پر خواهد کرد روی زمین را با داد و عدل، هنگامی که ظلم و ستم زمین را فرا گیرد و این دوازده نفر اوصیاء و اولاد و خلفای من هستند“.
باز، در باب 34 از این کتاب، از قول حضرت موسی بن جعفر (ع) نقل می شود که در پاسخ به سؤال یونس بن عبدالرحمن مبنی بر این که آیا ایشان، قائم به حق هستند، برای معرفی مهدی موعود می فرمایند:
“من قائم بحق هستم. ولی آن قائم بحقی که روی زمین را از دشمنان خدا پاک می کند و از عدل و داد پر می نماید پس از پر شدن آن از ظلم و جور، پسر پنجم من است که برای او، غیبت طولانی خواهد بود“.
همچنین، در باب (ما روی عن الجواد (ع)) از جلد سوم کتاب بحارالانوار، از حضرت عبدالعظیم حسنی نقل می شود که:
“وارد شدم به خدمت مولایم امام جواد (ع) و می خواستم بپرسم از این که آیا قائم، همان مهدی است یا غیر او است؟ و پیش از سؤال من فرمود:
ای اباالقاسم، قائم ما همان مهدی است، که واجب است انتظار در غیبت او و اطاعت و تسلیم، هنگام ظهور او، و او پسر سوم من خواهد بود از نسل من. و سوگند به خداوند که اگر از مدت دنیا باقی نباشد، مگر یک روز، هر آینه خداوند، آن یک روز را طولانی می کند تا مهدی ما خروج نماید و روی زمین را پر از داد و عدل کند، پس از آن که پر از ظلم و جور شده باشد“.
توجه به این نکته ضروری است که در این نوشتار، تنها بخشی از روایات متعدد و صریح پیرامون نسب و ویژگی های امام دوازدهم (ع) ذکر شد. اما به هر ترتیب، همین تعداد نیز به وضوح، نسب قائم (عج) را برای مخاطب مشخص می کند و نشان می دهد که به هیچ وجه نمی تواند با نسب علی محمد شیرازی، ملقب به باب، سازگاری داشته باشد.
ویژگی های قائم (عج) در روایات
به طور کلی می توان گفت که مهدی موعود (ع) با علائم و مشخصاتی در اخبار توصیف می شوند که در ادامه به صورت اختصار بیان می گردد:
1- ایشان پسر نهم امام حسین (ع) است.
2- مانند حضرت نوح (ع)، عمر طولانی دارد.
3- غیبت ایشان بسیار طولانی خواهد بود.
4- ولادت ایشان، مخفی بوده است.
5- پسر ششم امام صادق (ع) است.
6- پسر امام حسن بن علی بن محمد (ع) است.
7- ظلم و جور را از میان بر می دارد و بجای آن، عدل و داد را در زمین برپا می کند.
8- اسم و کنیه ایشان، مطابق اسم و کنیه رسول خاتم (ص) است.
9- دین مقدس اسلام را تبلیغ می کند و حقایق قرآن را در میان مردم نشر خواهد داد.
10- مادر آن حضرت، نرجس خاتون، دختر یوشعا است.
حال باید دید، در کجای تاریخ ذکر می شود، علی محمد شیرازی که ابتدا خود را باب مهدی و سپس خود مهدی نامید، فرزند ششم امام صادق (ع) است؟
یا از آن مهم تر، آیا حسینعلی نوری یا همان بهاء، مبلغ دین اسلام بود یا در نقطه مقابل، این دین را منسوخ می پنداشت؟
براستی، کدام یک از این روایات، مؤید آن چیزی است که این دو و پیروان و اطرافیان شان بدان دعوت می کردند؟
ادامه دارد…
منابع:
- علامه مصطفوی، ح. (1386)، محاکمه و بررسی در تاریخ و عقائد و احکام باب و بهاء، ج 1، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، تهران، لندن، قاهره، ص 31-35
