بازدیدها: 0
بهائیت و تغییر مفهوم رجعت
مسئله رجعت ائمه اطهار علیهم السلام و برخی از مؤمنین و کفار پس از ظهور حضرت مهدی (عج) و همچنین رجعت تمامی مردم در زمان قیامت، امری است که بر اساس آیات قرآن مجید و روایات ائمه معصومین (ع) امری یقینی به حساب می آید. در این میان، با توجه به این که میرزا حسینعلی نوری، بنیان گذار فرقه بهائیت، برای انکار اعتقاد به مسئله خاتمیت و معاد به گونه ای که در اسلام وجود دارد، نیازمند تغییر معنای قیامت بود، این امر سبب شد تا برای رفع اشکالات وارد بر تعریف جدید از قیامت، تغییر معنای برخی دیگر از انگاره های قرآنی از جمله مفهوم رجعت نیز لازم آید.
یکی از معانی مورد نظر نوری از مفهوم رجعت، بازگشت صفاتی و نه ذاتی پیامبران الهی و اصحاب ایشان می باشد.
نقد شبهه دوم: تغییر مفهوم رجعت بر اساس این که همه انبیاء تحت امر یک خدا هستند
در تعریفی که میرزا حسینعلی نوری از معنای رجعت ارائه می دهد، منظور از رجعت، بازگشت خلقیات و صفات پیامبران پیشین در پیامبر جدیداست. از این رو می نویسد:
“... جمیع انبیاء، هیاکل امرالله هستند که در قمائص (جامه های) مختلف ظاهر شدند و اگر به نظر لطیف ملاحظه فرمایی، همه را در یک رضوان ساکن بینی و در یک هوا، طائر و بر یک بساط، جالس و بر یک کلام، ناطق و به یک امر، آمر “. (1)
البته نوری همین مفهوم را به اصحاب پیامبران نیز بسط می دهد و می نویسد:
“مردمی که در ظهور جدید به پیامبر جدید ایمان می آورند، حکم شان حکم مردمی است که در ظهور قبلی به پیامبر قبلی ایمان آوردند. چرا که آن چه از مردم قبل ظاهر می شود، از این مردم هم ظاهر و هویدا می شود. مانند دو گل که یکی در شرق و یکی در غرب رویدند، که بر هر دو لفظ گل اطلاق می شود. البته منظور از گل، شاخه و برگ و شکل آن مد نظر نیست، بلکه منظور بو و عطر آن است“. (2)
حال آن که بر این تعریف جدید ایراداتی وارد است:
ایراد اول این که چنین برداشتی از مفهوم رجعت نه تنها از ظاهر آیات قرآن بر نمی آید، بلکه در روایات نیز استنادی برای آن وجود ندارد.
ایراد دوم این که، در برخی از آیات قرآن کریم، به روشنی به رجعت مردم در روز قیامت اشاره می شود. از این میان می توان آیات 93 الی 95 سوره مریم را ذکر نمود:
“إِنْ كُلُّ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ إِلَّا آتِي الرَّحْمَٰنِ عَبْدًا، لَقَدْ أَحْصَاهُمْ وَعَدَّهُمْ عَدًّا، وَكُلُّهُمْ آتِيهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ فَرْدًا“.
“بلکه هیچ موجودی در آسمان ها و زمین نیست جز این که خدا را بنده فرمانبردار است. محققاً او به شماره همه موجودات کاملا آگاه است. و تمام آن ها روز قیامت منفرد و تنها به پیشگاه حضرتش حضور می یابند“.
در این آیات شریفه و دیگر آیات قرآن، خبری از بازگشت صفاتی مخلوقات نیست. در مقابل، آن چه که به روشنی بیان می شود، حاضر شدن تمامی مخلوقات در روز قیامت و در پیشگاه خداوند است. شاهد این که خداوند به وضوح می فرمایند:
“بلکه هیچ موجودی در آسمان ها و زمین نیست جز این که خدا را بنده فرمانبردار است. … و تمام آن ها روز قیامت منفرد و تنها به پیشگاه حضرتش حضور می یابند“.
بنابراین، در روز قیامت، هیچ موجودی در آسمان ها و زمین نیست که در پیشگاه پروردگار عالم حاضر نشود. بر این اساس، باید پرسید، براستی با توجه به ظاهر آیات قرآن و این که هیچ گونه حدیث و روایتی در تأیید ادعای حسینعلی نوری وجود ندارد، این شخص بر چه اساسی چنین تفسیری از رجعت ارائه می دهد؟
از این رو، حتی اگر ادعا نوری مبنی بر این که در هر عصری، صفات اصحاب پیامبران مشابه با صحابه پیامبران دوران های دیگر است، باز هم در این آیه شریفه تأکید بر این است که «همه موجودات آسمان ها و زمین»، (اعم از مشابه در صفات یا متفاوت در آن)، در روز قیامت در پیشگاه خداوند متعال محشور خواهند شد.
ادامه دارد…
موضوعات مرتبط:
بهائیت و تغییر مفهوم رجعت (بخش سوم)
بهائیت و تغییر مفهوم رجعت (بخش چهارم)
آیا بهائیت، فرقه ای اسلامی است؟ (بخش اول)
بهائیت و تغییر مفهوم رجعت (بخش هفتم)
هزاره گرایی در بابیت و بهائیت (بخش اول)
بهائیت و تغییر مفهوم رجعت (بخش هشتم)
پی نوشت ها:
1) نوری، حسینعلی، ایقان، ص 52.
2) همان، ص 54.
منابع:
- منطقی، ا. (1387)، بهائی گری؛ اصول و مبانی اعتقادی، معرفت، شماره یکصد و سی و سوم
- فلاحتی، ح. (1389)، تحلیل عقاید شیخیه در بسترسازی بابیت و بهائیت، سال اول، شماره دوم، ص 159-178
- حسینی، ع.، شهبازیان، م. (1397)، کاوشی در رجعت با تأکید بر انحرافات شیخیه، بهائیت و احمد اسماعیل بصری، فصل نامه علمی-پژوهشی مشرق موعود،سال سیزدهم، شماره چهل و نهم،173-198
- کبیری سامانی، س.، ملک زاده، ع. (1391)، رجعت از دیدگاه شیعه و فرقه ضاله بهائیت، معرفت، سال بیست و یکم،شماره یکصد و هفتاد و هشتم، ص 109-124
- جزوه رفع شبهات (1388) شمسی، ویرایش دوم
